سیر تا پیاز وضعیت ورزش و سلامت بچه‌ها/ سرانه سلامت دانشآموزان ۲ هزار تومان است
خبرگزاری فارس ـ گروه آموزش و پرورش: ورود کرونا به جهان با آسیب‌های فراوانی همراه بود؛ جدا از بیماری و مرگ و میرهایی که این بیماری با خود به همراه داشت، جوامع با آسیب‌های جسمانی و روانی آن نیز دست و پنجه نرم می‌کنند؛ در این فضا، توجه به سلامت کودکان و نوجوانان و مردم جامعه بسیار حائز اهمیت است.
صادق ستاری‌فرد معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش چند روز گذشته در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «با پیشنهاد احمد راستینه نماینده فعال، دلسوز و همراهی مجلس انقلابی، ۲۷ صدم درصد از منابع مالیات بر ارزش افزوده برای توسعه ورزش تصویب شد. ضمن تشکر منتظر عیدی و سهم ۲۵ درصدی ورزش مدارس به عنوان پایه و اساس ورزش ملی، سرمایه‌گذاری برای آینده ورزش و ارتقای سلامت دانشآموزان هستیم».
در همین راستا به سراغ صادق ستاری‌فرد رفتیم تا ببینیم وضعیت ورزش و سلامت مدارس چگونه است.
** رایگان سازی مجموعه‌های ورزشی برای فعالیت ورزشی دانشآموزان و والدین
* فارس: وضعیت ورزش و سلامت دانش آموزی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به افزایش جمعیت دانش‌آموزی که حدود ۱۴ میلیون مخاطب مستقیم داریم، باید یه این بخش توجه شود؛ یعنی از حیث مخاطبان و ذی‌نفعان مرتبط با ورزش دانش‌آموزی، حوزه آموزش و پرورش نیازمند توجه خاص هست.
اگر خانواده این دانشآموزان را هم در نظر بگیریم حدود نیمی از جمعیت کشور مخاطب خاص ورزش دانش‌آموزی هستند که ما نیز متناسب با سند تحول بنیادین باید به ارتقای توانمندی‌ها و مهارت‌های هم دانش‌آموز و هم خانواده توجه کنیم. لذا هم سلامت دانش‌آموز و هم سلامت خانواده باید برای ما مهم باشد.
مبتنی بر همین موضوع ما طرح آزادسازی، مردمی‌سازی و رایگان‌سازی مجموعه‌های ورزشی را اجرا کردیم که برای اجرای بهتر این طرح و فراگیر شدن این طرح نیازمند حمایت خاص مجلس قانونگذار هستیم.
* فارس: اکنون که به این طرح اشاره کردید، درباره آن توضیح دهید؟
در حال حاضر پنج‌شنبه و جمعه، مجموعه‌های ورزشی آموزش و پرورش را در اختیار دانشآموزان و خانواده‌ها گذاشتیم اما در صورتی که از سوی مجلس حمایت شویم، می‌توانیم این امکانات را به طور روزانه در اختیار خانواده‌ها قرار دهیم که حتی بعدازظهرها هم خانواده‌ها به طور رایگان و آزاد در برنامه‌ها و فعالیت‌ها و مجموعه‌های ورزشی ما بتوانند شرکت کنند تا اصل سوم قانون اساسی را بتوانیم به طور تمام و کمال اجرا کنیم.
ما اولین نهادی در جمهوری اسلامی ایران هستیم که به سمت اجرای اصل سوم و دهم قانون اساسی یعنی موضوع تربیت‌بدنی رایگان برای همه و خانواده‌محور شدن برنامه‌ها در حوزه ورزش حرکت کردیم لذا نیاز داریم که در حوزه اعتبارات و منابع مالی در ورزش، این اقدامات و برنامه‌ها هم مورد حمایت و هم توجه نظام حکمرانی قرار گیرد.
** به ازای هر ۴ دانش‌آموز، یک دانش‌آموز چاق است
* فارس: در دو سال گذشته با وضعیت کرونا در کشور مواجه بودیم؛ سلامت دانشآموزان را در این مدت چگونه ارزیابی می‌کنید؟
متأسفانه در حال حاضر ما به ازای هر ۴ دانش آموز و کودک، یک دانش‌آموز مبتلا به چاقی هست. به ازای هر ۳ دانش‌آموز، متأسفانه یک دانش‌آموز اضافه وزن داشته یا چاق است.
این را بگذارید کنار حدود ۷ تا ۱۰ درصد دانشآموزان که متأسفانه با کاهش وزن حتی سوءتغذیه رنج می‌برند؛ از یک طرف نیازمند حمایت‌های تغذیه‌ای دانشآموزان مناطق محروم و لازم توجه هستیم و از طرفی با توجه به اوج و شیوع کم تحرکی که متأسفانه در کشور عمدتا به دلیل کرونا فراگیر شد و اتخاذ سبک زندگی کم تحرکی در کشور، نیازمند توجه خاص هستیم.
از جمله عواملی که باعث افزایش چاقی و اضافه وزن دانشآموزان می‌شود، موضوع دسترسی دانشآموزان به فضاهای ورزشی است.
* فارس: وضعیت سرانه فضای ورزشی دانشآموزان چگونه است؟
متأسافانه سرانه فضاهای ورزشی دانش‌آموزی کشور یک سوم میزان سرانه ورزشی کشور است. یعنی فضای ورزشی دانش‌آموزی کشور در حدود ۳ دهم مترمربع است. در صورتی که سرانه فضای ورزشی کشور ۹ دهم مترمربع است.
این عدالت توزیعی و عدالت در توزیع منابع باید مدنظر واقع شود و برای اینکه مدرسه، کانون تربیتی و کانون پیشرفت هر محله شود نیاز داریم توسعه زیرساخت‌های ورزشی و متناسب سازی و بهینه سازی مدارس به عنوان فضای ورزشی محلات مورد توجه قرار گیرند.
یک برنامه‌ای را در دستور داریم برای اینکه این مدارس به عنوان کانون تربیتی محله، همیشه در خدمت دانشآموزان و خانواده‌های محل قرار گیرد و در همین راستا بعدازظهرها، پنج شنبه‌ها، ایام تعطیل و تابستان‌ها، دانش آموزان بتوانند از محوطه مدارس به عنوان محوطه بازی و زمین ورزش استفاده کنند.
برای اینکه این اتفاق بیفتد، نیاز داریم که استانداردهای مورد نیاز در حوزه فضای ورزشی مدارس مدنظر واقع شود و برای اینکه این اتفاق بیفتد نیاز داریم که منابع مالی مورد نیاز تأمین شود.
** برای تأمین سلامت عمومی کشور به ورزش مدارس باید توجه شود
*فارس: آیا نیروی انسانی کافی برای این اقدام دارید؟
از حیث نیروی انسانی ۳۳ هزار معلم ورزش داریم. یعنی حدود ۶ برابر کل جمعیت نیروی انسانی وزارت ورزش و جوانان، نیروی انسانی داریم. این نیروی انسانی حتما نیازمند زیرساخت ورزشی مناسب هست که بتواند دانش‌آموز را هم برای ورزش قهرمانی و هم ورزش تربیتی خوب تربیت کند.
لذا یکی از چالش‌های جدی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، موضوع عدم فضای مناسب و زیرساخت ورزشی مناسب برای فعالیت معلمان ورزش هست.
از طرفی، نکته بعدی این است که اساسا پایه و اساس ورزش هر کشوری، ورزش مدارس و دانش‌آموزی است. یعنی اگر کشورهای مختلف، چشم اندازی برای ورزش خودشان ترسیم کردند که در یک چشم‌انداز کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت می خواهند به چه جایگاهی در حوزه ورزش همگانی و ورزش قهرمانی برسند، در حوزه ورزش مدارس سرمایه‌گذاری می‌کنند.
دنیا اعتقادش این است و البته داده‌های علمی، این را ثابت کردند که اساسا هزینه کردن برای دستگاه تعلیم و تربیت در همه ساحت‌ها، نوعا سرمایه‌گذاری برای آینده کشور است و برای کیفیت بخشی به نظام تعلیم و تربیت و ارتقای سرانه و تأمین سلامت عمومی کشور و تربیت انسان سالم، نیاز داریم که ورزش مدارس مورد توجه قرار گیرد.
از طرفی ورزش، به خصوص ورزش مدارس و دانش‌آموزی، به جهت نقش پیشگیرانه در این حوزه، از جهت کنترل و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی قطعا باید مورد نظر باشد. لذا غنی سازی اوقات فراغت و نشاط اجتماعی در سند تحول بنیادین به عنوان وظیفه آموزش و پرورش مورد توجه قرار گرفته است و برای اینکه بتوانیم به موضوع غنی‌سازی اوقات فراغت و غنی‌سازی ایام تعطیل، کلیدواژه‌ای که در سند تحول مورد توجه قرار گرفته است، برسیم، ابزار ورزش و موضوع ورزش دانش آموزی را باید حمایت کنیم.
لذا در حال حاضر دسترسی دانشآموزان و خانواده‌هایشان را به طور رایگان برای خانواده‌ها و دانشآموزان فراهم کردیم و برای استمرار این موضوع، نیازمند حمایت نظام حکمرانی و نظام قانونگذاری هستیم. از طرفی عارضه و پاندمی کرونا موجب انزوای دانشآموزان و باعث مشکلات جدی روحی و روانی دانشآموزان شد که باز ابزار ورزش، فعالیت‌های ورزشی، مسابقات ورزشی، جشنواره‌های ورزشی می‌تواند باعث حل این مشکلات و نوعا کنترل عارضه هایش که کرونا بر نظام تعلیم و تربیت و نظام اجتماعی کشور ایجاد کرد، شود.
یادآور شوم یکی از دغدغه های مقام معظم رهبری در حوزه نیروی انسانی در حوزه ورزش، تربیت نیروی انسانی و مربی در حوزه ورزش است. معتقدیم که آموزش و پرورش این ظرفیت را دارد که متولی اصلی تربیت مربی برای آینده ورزش کشور باشد. از طریق هنرستان های تربیت بدنی ما در حال حاضر ۳۱ هزار هنرجوی تربیت بدنی داریم. در کنار ۳۳ هزار مربی تربیت بدنی می توانند تأمین کننده نیاز ورزش کشور برای تربیت مربی و برای آموزش ورزش و مهمتر تحقق ورزش تربیتی برای کشور باشند.
**توجه به ورزش مدارس باعث گسترش ورزش همگانی می‌شود
* فارس: برای اینکه توجه به ورزش مدارس صورت گیرد، تاکنون چه اقداماتی انجام شده است؟
در سند تحول دولت که اخیرا ابلاغ شد موضوع مدیریت استعدادهای ورزشی با محوریت آموزش و پرورش مورد تأکید قرار گرفت. امروز حلقه مفقوده نظام ورزش کشور، موضوع استعدادیابی در ورزش هست و چون سند تحول بنیادین، این را به وزارت آموزش و پرورش سپرده است، طبیعتا هم از نظر منابع مالی و به هم لحاظ منابع زیرساختی و هم به لحاظ منابع انسانی باید زیرساخت مورد نیاز برای تحقق این مهم را پیش بینی کنیم لذا بودجه یک فرصت مناسبی است که بتوانیم این برنامه مهم و این فرصتی که در سند تحول دولت است را بتوانیم عملیاتی کنیم.
در مرقومه و ابلاغیه‌ای که رئیس جمهور در خصوص سند تحول دولت، ابلاغ کرد صراحتا اشاره داشت مبنی بر اینکه نظام بودجه‌ریزی و قانون برنامه هفتم و سایر قوانین موضوعه باید بر اساس اهداف، پیشنهادات و مواردی که در سند تحول مورد اشاره قرار گرفته، پیش‌بینی شود لذا از این فرصت باید استفاده کرد برای اینکه این مقوله مهم یعنی موضوع استعدادیابی و مدیریت استعدادیابی ورزشی عملیاتی شود و در این راستا نیازمند توجه به ورزش دانش‌آموزی هستیم.
در دوره جدید، با توجه به سیاست‌های وزیر آموزش و پرورش، عدالت تربیتی و تربیت تمام ساحتی محل توجه وزارتخانه است. یکی از ساحت‌های مهم تربیتی، تربیت زیستی و بدنی است. آموزش و پرورش تنها متولی ورزش تربیتی کشور است.
نگاه ما به موضوع، ابزار و محیط ورزش، نگاه تربیتی است. هیچ مکان ورزشی را به صورت اجاره یا حجمی در اختیار بخش خصوصی قرار ندادیم و دقیقا این موضوع در مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش و مصوبه مجلس هست که امکان واگذاری به بخش خصوصی را از حیث قانونی نداریم و نباید هم داشته باشیم. چون این اماکن و مجموعه‌های ورزشی آموزش و پرورش اساسا محیط های تربیتی هستند تا دانشآموزان به اقتضای شرایط و نیاز مجموعه‌ها بتوانند حضور پیدا کنند.
برای اینکه این محیط های تربیتی را بتوانیم مبتنی بر رویکرد عدالت محوری در اختیار همه دانشآموزان قرار دهیم، نیازمند حمایت‌های مالی هستیم.
موضوع ۲۷ صدم درصد که در قانون برنامه ششم محل تأکید قرار گرفته است. نوعا به نحوی است که ورزش مدارس، ورزش همگانی و ورزش روستایی و عشایری باید محل توجه باشد. توجه به ورزش مدارس و حمایت از ورزش مدارس نوعا باعث گسترش ورزش همگانی و ورزش روستایی و عشایری می‌شود.
دامنه و حدود ورزش مدارس بسیار فراگیر است که هم شامل ورزش روستایی، هم ورزش شهری، هم ورزش عشایری و هم ورزش بانوان و دختران می شود در واقع موجب افزایش مشارکت مردم و تأمین و گسترش ورزش همگانی می شود و هم اینکه مسیر هدایت و رشد ورزش قهرمانی را هموار می کند و بر همین اساس انتظار داریم که مجلس در حوزه توزیع منابع حاصل از اعتبارات مالیات بر ارزش افزوده سهم خاص و در واقع عیدی خاصی را برای دانشآموزان پیش بینی کند تا بتوانیم هم به اهداف سند تحول و هم نشاط اجتماعی و افزایش سلامت دانشآموزان کمک کنیم و هم نوعا سرمایه‌گذاری برای رشد و اعتلای ورزش قهرمانی و ملی فراهم کنیم.
** سرانه سلامت دانش آموزان حدود ۲ هزار تومان است
* فارس: در حال حاضر اعتباری که برای ورزش دانش‌آموزی در بودجه ۱۴۰۱ در نظر گرفته شده، چقدر است؟
متأسفانه سرانه سلامت دانشآموزان حدود ۲ هزار تومان است. به ازای هر دانش‌آموز، سرانه ریالی که در اختیار ما قرار گرفته است، ۲ هزار تومان است و حتی یک ماسک هم نمی توان خرید.
برای برنامه‌هایی مثل تأمین هزینه‌های برنامه مثل بسته امنیتی دانشآموزان. برنامه (پاک)پایش آمادگی دانشآموزان، وضعیت جسمانی ـ حرکاتی دانشآموزان به اعتبار نیاز است.
متأسفانه برخی گزارش‌ها حاکی از این است که ۶ تا ۷ درصد دانشآموزان دچار ناهنجاری‌های عضلانی ـ اسکلتی هستند که اگر در دوره کودکی و سنین دانش آموزی به آنها توجه نشود، در دوره بزرگسالی حتما عارضه‌های جدی ایجاد خواهند کرد.
در ۵ سال گذشته یعنی از سال ۱۳۹۵ نرخ چاقی و اضافه وزن دانشآموزان حدود ۲۱ درصد بود و طی ۵ سال اخیر ۱۰ درصد بیشتر شد یعنی به طور میانگین سالانه ۲ درصد نرخ چاقی دانش آموزان بیشتر شده است. تقریبا به ۳۱ درصد رسده است و این یک زنگ خطر جدی برای حکمرانی نظام سلامت کشور است و نیاز است که به این مهم توجه کنیم.
یک حکمی در سند تحول بنیادین داریم که سند تحول به عنوان پایه و اساس همه تحولات تعلیم و تربیت باید مورد توجه باشد و رهبر معظم انقلاب هم برای اجرایی سازی سند تحول تأکید داشتند اما یک موضوع در سند تحول مورد توجه است که همه دستگاه ها در رسیدن به اهداف تعلیم و تربیت و تربیت تمام ساحتی که یکی از ساحت‌های ششگانه آن، ساحت زیستی و بدنی است باید کمک کنند.
امروز اگر موضوع آزادسازی مجموعه های ورزشی برای سلامت دانش‌آموز و خانواده‌های دانش‌آموز را اجرا می‌کنیم نیاز داریم که وزارت ورزش و جوانان و شهرداری‌ها هم با وزارت آموزش و پرورش همراهی کنند اما می‌بینیم که این همراهی‌ها وجود ندارد یا احیانا اگر همراهی‌ها وجود دارد به نحوی نیست که بتواند تمام نیازهای آموزش و پرورش را پوشش دهد.
خوشبختانه جای امیدواری دارد که موضوع آزادسازی مجموعه های ورزشی به نفع خانواده ها در سند تحول دولت به عنوان برنامه جدی دولت مردمی مورد تأکید قرار گرفته است که آغازگر آن آموزش و پرورش بوده است و لذا همه دستگاه های اجرایی، شهرداری ها، وزارتخانه ها باید مجموعه های ورزشی خود را به طور رایگان در اختیار عموم مردم قرار دهند.
و لذا این امکان را داریم که آخر هفته ها به همان سبک که این کار را انجام دادیم، مجموعه های ورزشی سایر دستگاه ها را هم مدیریت کنیم و خانواده‌های دانشآموزان از این اماکن استفاده کنند ما طرح ها و برنامه های جدی هم برای تأمین و تقویت ورزش تربیتی و توسعه ورزش همگانی و هم چشم‌اندازی برای ورزش ملی پیش بینی کردیم و نیازمند حمایت های عالی هستیم.
جمعیت دانش آموزی که در مسابقات ورزشی مدرسه، منطقه ای و بین استانی هر ساله شرکت می کنند حدود ۳ تا ۴ میلیون نفر است و برگزاری هرچه مطلوب تر این مسابقات نیازمند حمایت خاص هستیم.
اساسا ورزش به چهار بعد ورزش تربیتی، همگانی، حرفه‌ای و قهرمانی تقسیم می شود این مهم یعنی ابعاد مختلف ورزش در حوزه آموزش و پرورش قابل پیش بینی است. متولی اصلی ورزش تربیتی در کشور، آموزش و پرورش است اما از طریق آموزش و پرورش می‌توانیم ورزش را همگانی کنیم و دانش آموزان می‌توانند باعث حضور خانواده ها و والدینشان در محیط ورزش شوند. دانشآموزان هستند که آینده ورزش ملی و قهرمانی و ارتقا و اعتلای ورزش ملی را می توانند تأمین کنند و لذا ما نگاهمان نسبت به هزینه کردن در حوزه ورزش تربیتی و ورزش دانش آموزی به مثابه سرمایه گذاری در آینده ورزش کشور و سلامت عموم کشور و سرمایه گذاری ارتقای نظام اجتماعی کشور است.
*فارس: بودجه ورزش مدارس در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد دارد؟
هنوز هیچ افزایشی نداشتیم. اگر یک چهارم از اعتبارات ۲۷ صدم درصد مالیات بر ارزش افزوده در اختیار آموزش و پرورش قرار گیرد، نسبت به اعتبارات سال گذشته ۱۰ درصد اعتباراتمان افزایش پیدا می‌کند.
اگر اعتبارات ۲۷ صدم درصد تصویب نمی شد، اساسا با یک کاهش ۳۰ درصد مواجه بودیم و کار را برای ما در دوره پساکرونا سخت می‌کرد و از این جهت، کار مجلس، یک کار قابل تقدیر است و تشکر داریم.
خواهش داریم این کار را تمام کنند و به این نکته توجه کنند که این پایه ریزی و حکمرانی درست ورزش در مدارس شکل می‌گیرد و به دانشآموزان در زمینه ورزش مدارس، عیدی دهند.
انتهای پیام/
