هرم سنی «جوان» جمعیت کشور« در حال پیر شدن» است

محمدامین کنعانی در نشست تخصصی «رسانه، خانواده و جمعیت»، جوان شدن ساختار جمعیت کشور را نیازمند ملزوماتی دانست و اظهار کرد: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تقاضایی از جوانانی است که در سنین باروری(عمدتا بین ۱۵ تا ۵۰ سال) قرار دارند.

وی با بیان اینکه فرزندآوری اغلب بین ۲۰ تا ۳۰ سال اتفاق می افتد و معادل دوران جوانی است، افزود: دوران جوانی از ۱۵ سال تا ۲۹ سال است که امروزه به دلیل گسترش کودکی و نوجوانی تا ۱۸ سالگی و ادامه تحصیل، جوانی به تاخیر افتاده به ۲۰ تا ۳۰ سالگی رسیده است.

عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان، ۲۰ تا ۳۰ سالگی را اوج باروری دانست و تصریح کرد: تاخیر در جوانی تاخیر در باروری را موجب شده و لذا شاهد باروری بین سنین ۳۰ تا ۴۰ سال هستیم که نزول باروری است؛ از ۴۰ سال به بعد نیز معمولا شاهد باروری نیستیم.

کنعانی با بیان اینکه هرم سنی کشور تا سال ۱۳۶۵ جوان بود، عنوان کرد: جمعیتی که حداقل ۴۰ درصد آن کمتر از ۱۵ سال دارند، جمعیت جوان محسوب می شود لذا در سرشماری های سال های ۳۵ تا ۶۵، کمتر از ۱۵ ساله ها ۴۵ درصد جمعیت کشور را تشکیل می دادند، اما در سرشماری سال ۸۵ به ۲۵ درصد رسیدیم که افت اساسی است.

این جامعه شناس، با اشاره به نرخ ۲۳ درصدی کمتر از ۱۵ ساله های جمعیت کشور طی سال های ۹۰ تا ۹۵، خاطرنشان کرد: جمعیت کشور از سال ۸۵ تاکنون وارد فاز جدید ساختاری شده و لذا «جمعیت جوان در حال پیر شدن» داریم.

وی وقوع چاله جمعیتی را مربوط به سال های آینده دانست و بیان کرد: در حال حاضر ۱۵ تا ۳۵ درصد جمعیت کشور را جوانان تشکیل می دهند و لذا در اوج جوانی جمعیت هستیم، اما در آینده هرم سنی پیری خواهیم داشت.

کنعانی، جمعیت جوان کشور را نیازمند توجه ویژه دانست و اضافه کرد: قانون جوانی جمعیت جنبه تشویقی دارد، اما در حوزه جمعیت فقط اقدامات تشویقی کارساز نیست، زیرا شاخصه جمعیت هم اثرگذار و هم اثرپذیر است و هم می تواند بر اقتصاد و سیاست و فرهنگ اثر بگذارد و هم می تواند از اقتصاد و سیاست و فرهنگ اثر بپذیرد.

وی با تاکید بر اینکه نباید در حوزه جمعیت صرفا به باروری و فرزندآوری معطوف شویم، گفت: باروری، مرگ و میر و مهاجرت سه عامل مهم در افزایش و کاهش جمعیت است.

این مدرس علوم اجتماعی، با اشاره به کاهش باروری در قرن بیستم، خاطرنشان کرد: انفجار جمعیتی قرن بیستم نتیجه کاهش شدید مرگ و میرها بوده است.

وی باروری و قابلیت باروری را دو مفهوم مجزا دانست و عنوان کرد: باروری نتیجه فرزندآوری است، اما قابلیت باروری تعداد فرزندانی است که یک زوج می توانند داشته باشند.

کنعانی ۸۵ درصد زوجین را دارای قابلیت باروری دانست و متذکر شد: باروری یک امر ارادی و اختیاری است و لذا وضعیت جمعیت کشور طی سه دهه اخیر نتیجه اراده خانواده ها در زمینه کنترل باروری است.

این جمعیت شناس مجموعه شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه را موجب کاهش جمعیت جوان دانست و تصریح کرد: استان گیلان تا سال ۴۵ فرزندآوری بالایی داشت، اما از سال ۶۵ به بعد شاهد بیشترین کاهش فرزندآوری در گیلان هستیم که ادامه دارد.

انتهای پیام