فیلترینگ پاسخ فرهنگی دارد نه امنیتی/ حجاب مادامی که قانون است باید اجرا شود
سعید جلیلی در برنامه «میزگرد فرهنگی» شبکه دو گفت: شعاری که ما برای دولتمان انتخاب کردیم «یک جهان فرصت، یک ایران جهش و هر ایرانی، یک نقش باشکوه» است. این شعار فقط چند کلمه زیبا نیست، بلکه عصاره دولت است.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری افزود: در عرصه فرهنگ، این یک جهان فرصت در اوج خود قرار دارد و از مزیتهای کشور این است که فرصتهای بسیاری دارد و در عرصه های دیگر هم به مدد همین فرهنگ موفق بوده‌ایم.
قدرت فرهنگی ما نقطه قوت ماست
وی ادامه داد: در دفاع مقدس فرهنگ و فرصتهایش باعث موفقیت شد. اگر در عرصه‌های دیگر توانستیم به کمک فرهنگ موفقیت به دست بیاوریم در خود عرصه فرهنگ موافقیتهای بسیاری می تواند ایجاد شود و دولت باید این موفقیت ها را به صحنه بیاورد.
جلیلی اضافه کرد: اگر ما میگوییم هر ایرانی یک نقش باشکوه فرهنگ میتواند این نقشها را هم افزا کند و با هم‌افزایی میتواند دلها و فکرها را به هم پیوند دهد. قدرت فرهنگ و هنر میتواند این پیوند را به جهان دهد.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: آنچه مانع میشود این است که خدای نکرده ممکن است به جای این فرصت ها آشوب گرداب گونه ایجاد شود.فرهنگ قوی ایرانی اسلامی میتواند در غرصه‌های مختلف خود را نشان دهد. قدرت فرهنگی ما نقطه قوت ماست و بسیاری از هجمه‌های دشمنان به سمت فرهنگ ما بوده است.
وی گفت: رئیس‌جمهور علاوه بر اینکه در راس دولت است، رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی است و در آنجا میتواند نقشه فرهنگی کشور و سیاست‌های ابلاغی سایر بخشها را تقویت کند. لازمه‌اش این است که برای چگونگی اثر بخشی برنامه داشته باشد.
جلیلی بیان کرد: کار رئیس‌جمهور باید این باشد که برنامه‌ای را بنویسد که اثر بخش باشد. مدیران فرهنگی باید پخته و با تجربه باشند و عمق راهبردی لازم را داشته باشند. اگر این سطح از نگاه راهبردی را به فرهنگ نداشته باشند موفقیتهای لازم را نخواهیم داشت.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: اگر مدیر شما تولیدکننده فرهنگ نیست، دستکم باید مصرف کننده خوبی باشد و این فهم را داشته باشد که رابطه فرهنگ با سایر بخشها چیست. اگر اینگونه باشد به کارهای روزمره دچار نمی‌شوید. رئیس جمهور در موضع فرهنگی در جایگاه مهمی قرار دارد.
جلیل ادامه داد: معتقدم در فرهنگ هم دولت باید نقش‌آفرین باشد و هم زمینه را برای نقش‌آفرینی آحاد جامعه معرفی کند. جوانان ما در دفاع مقدس درصدد ایفای یک نقش باشکوه بودند و در عرصه های دیگر هم میتواند اینگونه باشد.
به مدد فرهنگ بود که در دفاع مقدس پیروز شدیم
انتظامی کارشناس برنامه گفت: در افکار عمومی این تلقی درباره شما وجود دارد که ایده‌های شما باعث فشار حداکثری خواهد شد و سختگیری بیشتری در عرصه فرهنگی، اجتماعی و ممیزی ها مانند حجاب، اینترنت و… خواهید داشت. چه تلاشی کردید که این ابهام رفع شود؟
جلیلی پاسخ داد: یکی از بحثهایی که مطرح میشود که دشمن فشار حداکثری را اعمال میکند و این را دشمن رسما اعلام کرده است. زمانی که دشمن ما فشار حداکثری را ایجاد کرد دولت وقت موضعش این بود که خیلی اقدامات را نمی‌شود کرد، اما بحث ما این بود که در بسیاری از عرصه ها میتوانید موثر باشید. دوستان زیاد توجهی نداشتند، اما دولت شهید رئیسی این مبنا را جدی گرفت.
نامزد انتخابات اظهار کرد: همان دولتی که معتقد به فشار حداکثری بود مقام رسمی‌اش اعلام کرد که فشار حداکثری ما شکست خورد، بنابراین اگر رویکرد شما منفعل نیاشد، این فشار حداکثری شکست خواهد خورد.
پاسخ آسیب‌های فضای مجازی مسئولیت‌پذیری است نه محدودیت
جلیلی بیان کرد: اگر کسی رویکردش این باشد که فرهنگ باعث قدرت و پیشرفت کشور میشود و فهم دقیق از فرهنگ داشته باشد استفاده حداکثری میکند از آنکه آن را تقلیل بخشد. در همین هشت سال دولت قبل شهید رئیسی چقدر کاهش توجه به فرهنگ وجود داشت. اتفاقا این ناشی از نگاهی است که خودباوری فرهنگی ندارد. اینکه میگوییم هر ایرانی یک نقش باشکوه یعنی باید بیایید پای کار و برنامه داشته باشید تا مردم از ظرفیتهایشان استفاده کنند. در روستا‌ها ظرفیت‌های فرهنگی وجود دارد. برخی فرهنگ را دایره‌اش را کوچک می‌بینند.
وی ادامه داد: گفته میشود شما در فضای مجازی محدودیت می‌آورید در حالی که این فضا حقیقی است و با زندگی مردم عجین است و اینجا می‌طلبد که مسئولیت‌پذیری داشته باشید.
باید نظام استعدادیابی افراد را داشته باشیم
الهام یاوری در ادامه برنامه اظهار کرد: امروز برخی از نخبگان محضر رهبر انقلاب بودند و چند جمله درخشان از ایشان دریافت کردند، از جمله اینکه شما میتوانید تاریخ را تکرار را تغییر دهید.
جلیلی گفت: ما الان در نقطه و بزنگاهی هستیم که فرصتهای تاریخی و فرهنگی داریم و یکی از آنها فرصتهای کم نظیر علمی در فناوری است. در مقاطم مختلف بسیاری از قدرت‌ها به مدد پیشرفت فرهنگ خود را به ما تحمیل کردند. ما امروز نخبگانی داریم که میتوانند نقش پرشکوه هر ایرانی را مفهوم کنند. اگر بتوانیم به نخبگان این نقش پرشکوه را فراهم کنیم میتوان ایران را جهش داد.
نامزد انتخابات افزود: یکی از القائات غلط تعارض ارزش و علم است که این کاملا قابل اثبات است که اشتباه است. عدالت این است که هرچه در جای خود قرار بگیرد. ما باید در برنامه ریزی خود متناسب با استعداد‌های کشور کاری کنیم که هر استعداد بتواند نقش خود را ایفا کنند. معتقدم باید نظام استعدادیابی افراد را داشته باشیم.
اسفندیاری کارشناس: یکی از نقاط قوت تبلیغات شما اتکا به برنامه است که از ۱۱ سال قبل دولت سایه تشکیل دادید و در های دفتر خود را بر روی افراد مختلف باز کردید و ده‌ها کارگروه تخصصی برای یافتن راه حل‌ها ایجاد کردید و از سلایق مختلف استفاده کردید. از سال ۱۴۰۰ تاکنون سایت شما در قسمت فرهنگ به روزرسانی نشده است.
فرهنگ خلاصه در چند محله بالاشهر تهران نیست
دولت سایه آن طور نیست که تشکیلات عظیم داشته باشد
اسفندیاری اظهار کرد: در بخش اخبار سایت شما دو دیدار با فیلمسازان جوان داشتید و در جشنواره مقاومت سخنرانی داشتید، اما گزاره برگی در زمینه فرهنگ نمی‌بینیم و در دولت سایه شما دولت مظلوم است؛ لذا چه برنامه‌ای دارید تا در دولت شما دولت مظلوم نباشد؟
او گفت: در موضوع فضای مجازی که در کارگروه دولت سایه در سایت کار شده برای اسفند ۹۹ بوده. این همه مسائل در فضای مجازی داشتیم و رهبری درباره آن به مدیران تذکر دادند. کشور‌های دیگر آمریکا تیک تاک را سوال و جواب کردند. شما به عنوان کنش‌گر سیاسی در این مورد که چالش‌های زیادی داشته چگونه میتوانیم امیداور باشیم؟ چرا در مسئله فرهنگ پیشنهادی ندارید؟
جلیلی جواب داد: در کارگروه ما همه سلیقه‌ها بودند و کسانی که می‌آیند و حرفی دارند ما پذیرای آن هستیم. عرصه فرهنگ خیلی مهم است ولی ظهور و بروزش به آن اندازه نیست. دولت سایه آن طور نیست که تشکیلات عظیم داشته باشد، بحث نتیجه کار است و خروجی جلسه نیست. ما سال ۱۴۰۰ که در انتخابات حضور داشتیم برنامه‌ها را بیان کردیم.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری بیان کرد: آموزش و پرورش مهم است. ۱۲ سال عمر دانش آموز و ۳۰ سال عمر معلم در این عرصه میگذرد و روی آن تاکید داریم. در دولت چهاردهم که همزمان با برنامه هفتم از دولت ۲۲ تا برنامه خواسته که برای آن برنامه ریزی کند. یکی تکریم خانواده بود که آن را به دولت شهید رئیسی دادیم. چگونه بودجه‌هایی که به اسم تکریم خانواده هزینه میشود، اثربخش نیست و طلاق افزایش یافته است.
وی ادامه داد: طرح مفصل دیگر که داشتیم در انتخابات قبل گفتم و تقدیم دولت شد و آقای رئیسی دستور رسیدگی داد و آن استفاده از ظرفیت مساجد است. در انتخابات مجلس کاندیدا نبودم و از کسی حمایت نکردم، اما یکی از موضوعاتی که به آن اختصاص دادیم درباره بحث فضای مجازی و هوش مصنوعی بود که چگونه در این زمینه پیشرفت کنیم.
در هوش مصنوعی نباید عقب بیافتیم
جلیلی تاکید کرد: در هوش مصنوعی نباید عقب بیافتیم. کسنیجر در کتاب هوش مصنوعی نوشت هوش مصنوعی به کانت و دکارت خود نیاز دارد. در حوادث مهر ۱۴۰۱ سعی من این بود که در دو سه دانشگاه حضور یابم و عمده این جلسات پنج الی شش ساعت طول میکشید و بحث‌های فضای مجازی هم مطرح می‌شد. وقتی گفتگو میکنیم میتوانیم به اقناع مشترک برسیم.
انتظامی کارشناس برنامه در ادامه اظهار کرد: در جامعه با مسئله حجاب مواجهیم. مثلا خانمی که حجاب رعایت نمیکند در رستوران و یا تاکسی صاحب رستوران و یا راننده را جریمه کنند که این باعث درگیری بین مردم میشود و در انسجام ملی خدشه ایجاد میشود و اقدام ضدامنیت ملی است.
جلیلی گفت: وقتی در یکی دو سال اخیر این مسئه مطرح شد در مهر ۱۴۰۱ در چندین دانشگاه در تهران و شهرستان‌ها سخنرانی کردم. معتقدم بحثی مثل حجاب و زن در کشور ما مطرح میشود و برخی این گونه حساسیت نشان میدهد در حالی که وقتی رژیم صهیونیستی با موشک به بیمارستان حمله میکرد عکس یادگاری می‌گرفتند، اما برای یک اتفاق در ایران بیانیه میدهند. مثلا مکرون در تظاهزات شرکت میکند و بایدن بیانیه میدهد، اما وقتی هزاران زن در فلسطین کشته میشوند هیچ نمیگویند و بعد میگویند ۱۴ هزار میلیارد دلار هم میخواهند کمک کنند؛ لذا مدیران باید عمق فرهنگی داشته باشند.
زن ایرانی با فرهنگی ایرانی و اسلامی نقش باشکوه دارد
او بیان کرد: وقتی معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه بود یک خانم نروژی به مدت ۴ سال در ایران بود و میگفت در یک دانشگاه پیام نور یا دانشگاه آزاد در رشته فقه تحصیل کردم. میگفت آن چیزی که من خواندم از آن چیزی که برای زن قائل هستید را چرا مطرح نمیکنید، چون خیلی جذاب است. اگر فرصت فرهنگی را بشناسید این برای شما فرصت است.
جلیلی اظهار کرد: زن ایرانی با فرهنگی ایرانی و اسلامی نقش باشکوه دارد. یک کتاب است به نام امپراتوری توهم که میگوید در غرب خانواده به چه بن بستی رسیده است. به موضوع حجاب میتوانی آن را به رخ بکشی. تمدن غرب هماورد تمدنی نداشته، اما همین زن در اروپا در سال ۱۹۲۹ حق رای پیدا میکند، اما در قرآن میگوید خانم‌ها با پیامبر بیعت میکنند.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: دولت من به این اولویت خواهد داد که ۱۳۰ دستگاه فرهنگی چقدر از ماموریت خود را انجام دادند. در این عرصه باید بتوانیم صحنه را بشناسیم و مقهور فضاسازی بایدن و مکرون که ده‌ها هزار زن در فلسطین کشته میشوند هیچی نمیگویند و عکس یادگاری هم میگیرند، نشویم. امروز جایگاه واقعی زن را به چالش میکشند.
نظر جلیلی درباره حجاب
انتظامی پرسید: آیا در دولت شما به دلیل یک زن بی حجاب یک رستوران تعطیل شود و یا راننده تاکسی اینترنتی به پارکینگ برود چه تدابیری دارید؟
جلیلی جواب داد: اینکه گفتم عمق راهبردی داشته باشید برای این است. آن موقع موضوع زن موضوع اصلی میشود. زن خانه دار، پزشک، دانشند، روستایی و سرپرست خانوار دارید که دولت باید برای آنها برنامه داشته باشد. هر چیزی که در کشور چه حجاب و موضوع دیگری باشد یک قانونی دارد و قانون نباید تابع سلیقه باشد. مثلا کسی سلیقه اش یک چیز است و کسی سلیقه اش جور دیگری است و جور دیگری عمل میکند.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: در دولت سایه بحث ما این است هرچه جاری است دلیل بر درست بودن آن نیست. آن کاری که انجام میدهی باید نقاط قوتش را تقویت کند و خواهش دارم اگر ما دولت را بگیریم یک عده دولت سایه ما شوند. مادامی که قانون هست باید اجرا شود. در همه زمینه‌ها باید قانون فصل الخطاب باشد.
جلیلی گفت: اگر دولتی می‌خواهد موفق شود باید عدالت را برقرار کند. مردم باید فرصت ادامه قسط را داشته باشند. در هر دانشگاهی که رفتم یکی از صحبت‌های من این بود که هر دانشگاه باید یک دولت سایه داشته باشد، چرا که این یک گفتمان است و تشکیلات نیست. یکی از اصول شفافیت این است که هر کسی کاری انجام میدهد خودش باید پاسخگو باشد.
نامزد انتخابات بیان کرد: سند تحول آموزش و پرورش و برنامه هفتم باید عملیاتی شود. هفت ماموریت برای دولت در دوره ۵ سال آینده قرار داده شده است. درباره نظام امور جامع تربیتی و تقسیم کار ملی و سند تحول از دولت خواسته شده که طی ۶ ماه اینها را انجام دهد.
او تاکید کرد: همه دوست دارند که به مدرسه غیرانتفاعی بروند و در دانشگاه دولتی تحصیل کنند. یک ایرادی وجود دارد که ما بررسی کردیم. هزینه‌ای که برای یک دانش آموز در سطح دولتی میشود بیشتر است که نشان دهنده یک اختلال است که بودجه به درستی استفاده نمی‌شود. استعداد دانش آموز باید به درستی کشف و جهت داده شود.
لازم نیست بحران‌ها را امنیتی حل کنیم و باید به روشنگری بپردازیم
اسفندیاری گفت: شاخص‌های ارزیابی خروجی نظام آموزش عالی چیست؟ رسانه ملی در بحران‌های اخیر به خوبی ورود کرد. در دوره‌های قبل صدا و سیما باید دنبال دبیر شورای عالی امنیت ملی می‌گشت که خبری کار شود یا خیر، اما در این دوره به درستی عمل شد. چرا در زمان انتخابات ۸۸ صدا و سیما کرکره را پایین کشید و باعث شد بحران به خیابان‌ها کشیده شود. آیا در آن مقطع شما چنین نظری داشتید؟ بعضی‌ها تصمیمات آن موقع را به شما نسبت میدهند.
جلیلی پاسخ داد: در دولت مد نظر ما اگر رئیس دانشگاه جایی قرار گیرد برای او ماموریت تعریف میشود. این حق دانشگاه است که برای اشتغال دانشجوی خود و ارزآوری کشور برنامه داشته باشد و این به شما یک نوع نگاه و موقعیت را میدهد تا نشاط دانشگاه بیشتر شود و از میزان مهاجرت کاسته شود.
او گفت: البته این به این معنا نیست که جنبه‌های دیگر را کنار بگذاریم. خیلی از هزینه‌هایی که در دستگاه‌های دولتی انجام میشود فرجامی ندارد ما باید برای فارغ التحصیلان علوم انسانی جایگاه تعریف شود.اگر من رئیس جمهور شوم این مورد از شهریور امسال اجرایی میشود.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: فرق نظام اسلامی و مردم سالاری دینی این است که فقط مدیریت بحران اولویتش نیست. این هنر نیست و اتفاقاً تمایز ما با دیگران این است که اگر جامعه دچار تنش شد با اقناع آن را برطرف کنیم. سال ۸۸ اگر می‌خواستیم فقط مدیریت بحران را ببینیم باید می‌دیدیم که چه کسی خلاف عمل میکند که این کافی نبود و ما نیازمند روشنگری و بصیرت هستیم.
جلیلی اظهار کرد: برنامه‌ای که آن زمان داشتیم می‌گفتم که فلان موضوع را اقناع و روشن کنید. مثلاً خانم ترانه موسوی را می‌گفتند که گم شده و کشته شده است.آن زمان می‌گفتند انتخابات بهانه است اصل نظام نشانه است. یکی از کاندیدا‌ها آن زمان هنوز بحث تقلب تمام نشده بود موضوع دیگر را مطرح کرد و مسئله زندان‌ها و شکنجه را به میان آورد. کسانی ۹دی به خیابان آمدند که به همان کاندیدا رای داده بودند. البته غبار‌ها کنار رفت. آن زمان یکی از بحث‌های ما این بود که چقدر می‌گویید بصیرت و ما گفتیم بصیرت یعنی اینکه غبار‌ها کنار برود. لازم نیست بحران‌ها را امنیتی حل کنیم و باید به روشنگری بپردازیم.
یزدانی: اگر به بنده بگویند سند تحول آموزش چه ایرادی دارد می‌گویم عمق فلسفی ندارد. ما پژوهش میکنیم که مشکلاتمان حل شود.
همایون در ادامه برنامه اظهار کرد: در جمع‌های خصوصی و مهمانی وقتی گفتگو میکنیم یکی از موارد جدی ما فرهنگ است و نمی‌شود این را نادیده گرفت. یکی از مسائل مهم مد نظر رهبر انقلاب بازآرایی ساختار فرهنگ است به این معنا که باید ببینیم چه چیز‌هایی را کم داریم و چه نکات خوبی داریم و آن را تقویت کنیم.
او گفت: ناوگان فرهنگی ساختار اداری ما به شدت به بازارایی نیاز دارد. تداخل‌های ناخواسته‌ای در این وجود دارد که باید رفع شود. معتقدم این کار بسیار مهم است و یک دولتی باید بالاخره پای این کار بیاید چرا که این امر تاثیر بر روی زندگی مردم دارد.
جلیلی گفت: می‌خواهم در پایان خدمت مردم بگویم اگر فرهنگ یک فرصت است. باید در عرصه‌های مختلف ظهور و بروز کند. یکی از بحثهایی که بسیار اهمیت دارد ارتباط فرهنگ با اقتصاد است. یکی از بحثهایی که باید حتماً به آن پرداخته شود این است که روابط فرهنگی ما گسترده شود و محصولاتی داشته باشد که بازار داشته باشد و از آن استقبال شود.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: اثربخشی فرهنگی یعنی کاری که انجام می‌دهیم تا حصول نتیجه دنبال شود. اگر انیمیشن‌هایی مثل پسر دلفینی و بچه زرنگ را داریم که حتی میتواند در خارج از ایران استقبال داشته باشد باید قدر بدانیم و بدانیم که هنر ما میتواند موفقیت داشته باشد.اگر مدیریت فرهنگی عمق راهبردی داشته باشد نهضت ضد سانسوری که علیه ایران شکل گرفته شکست می‌خورد. در آینده به بحث عدالت فرهنگی نیز خواهم پرداخت.
خبرنگاران: فاطمه تورانلو، محمدامیرحسینی و فاطمه سیدی
