آتش‌بس یمن در آستانه فروپاشی
به گزارش سرویس بین‌الملل خبرگزاری فارس، پس از گذشت یک سوم مدت زمان آتش‌بس یمن (۲۰ روز از مجموع ۶۰ روز) بی‌آنکه پیشرفت قابل‌توجهی در زمینه نظامی و انسانی صورت گیرد و همزمان با کمرنگ شدن اعتماد صنعاء به امکان وفاداری ائتلاف سعودی و سازمان ملل به تعهدات، نشانه‌های پایداری آتش‌بس در این کشور خوشبین‌کننده نیست.
شبکه «المیادین» به تازگی در گزارشی به قلم «علی ظافر» نویسنده یمنی به این مسئله پرداخت و نوشت: «در اولین روزهای ماه رمضان، یعنی در دوم ماه آوریل سال ۲۰۲۱، سازمان ملل متحد اجرای آتش‌بس انسانی و نظامی یمن را اعلام کرد و صنعاء و تمام جهان از آن استقبال کردند. عربستان سعودی نیز -اگر چه به شیوه‌ای پیچیده- از آن استقبال کرد. از ابتدا روشن بود که ائتلاف متجاوز برای نجات آتش‌بس به عنوان اولین گام اعتماد‌سازی و زمینه‌سازی برای تحولات پس از آن صدق نیت ندارد.»
نویسنده ادامه می‌دهد: «بر روی کاغذ، در آتش‌بس انسانی بر توقف تمام عملیات‌های نظامی، تضمین حرکت امن و روان ۱۸ کشتی نفتی در دو ماه و اجازه ۱۶ پرواز با هواپیماهای تجاری از [مبدأهای مشخص] به صنعاء و بالعکس یا به عبارتی میانگین دو پرواز تجاری در هر هفته تأکید شده است.»
علی ظافر می‌افزاید: «عملا، صنعاء به تعهدات خود پایبنده بوده است به‌نحوی که عملیات‌های نظامی خود برای پیشروی به سمت عربستان را متوقف کرده و تمام عملیات‌های تهاجمی در امتداد جبهه‌های داخلی و جبهه‌های مرزی را به حالت تعلیق درآورده است؛ اما طرف مقابل از ساعات آغازین اجرای آتش‌بس تا امروز به توقف عملیات‌ها نظامی خصمانه متعهد نبوده است. برخی منابع نظامی میدانی در این زمینه گزارش داده‌اند: “ائتلاف متجاوز طی هفته اول اجرای آتش‌بس، ۱۶۴۷ بار آن را نقض کرده است که این کارشکنی شامل حملات هوایی پهپادهای رزمی، پرواز فشرده جنگنده‌ها و پهپادهای شناسایی، حمله توپخانه‌ای و موشکی، تیراندازی، پیشروی آرام میدانی در جنوب استان مأرب، نوسازی‌ها و موضع‌گیری‌های میدانی مجدد بوده است.»
در ادامه این گزارش آمده است: «با این حال، صنعاء به منظور اصرار بر برقراری آتش‌بس و حرکت کشتی‌های حامل فرآورده‌های نفتی و به امید از سر گرفته شدن پروازها از [مبدأهای مشخص] به صنعاء و بالعکس، خویشتن‌داری کرده است. اما طرف مقابل تغییری در رفتار خصمانه خود ایجاد نکرده و تعلل و بازی با زمان به مشخصه اصلی رفتارش تبدیل شده است که این مسئله آتش‌بس را تهدید می‌کند و هر لحظه امکان دارد این آتش‌بس از هم بپاشد.»
علی ظافر اشاره می‌کند: «در حالی که می‌بایست ائتلاف متجاوز به کشتی‌های حامل مازوت و کشتی‌های نفتی و گازی اجازه ورود می‌داد، اما نه‌تنها همچنان از دزدی دریایی و توقیف کشتی‌هایی که تحت بازرسی‌های «UNVIM» قرار گرفته‌اند و از سازمان ملل مجوز دریافت کرده‌اند، دست برنداشته، بلکه عامدانه توقیف کشتی‌های حامل گازوئیل را با هدف تنگ کردن عرصه بر نهادهای درمانی و خدماتی [یمن] ادامه داده است؛ بی‌آنکه کوچکترین احترامی به تعهدات منعقدشده بگذارد؛ تعهداتی که زیر نظر و اشراف سازمان ملل متحد به امضا رسید.»
نویسنده ادامه می‌دهد: «در حالی که امید آن می‌رفت [ائتلاف] متجاوز سعودی-آمریکایی به منظور کاهش میزان بحران انسانی، شکستن ممنوعیت پرواز شش‌ساله، ایجاد یک روزنه برای ده‌ها هزار نفر نیازمند به درمان در خارج، به هواپیماهای تجاری اجازه فرود و برخاستن از فرودگاه بین‌المللی صنعاء را بدهد؛ اما هیچ پیشرفت قابل‌توجهی در این زمینه رخ نداده است.»
ظافر می‌گوید: «به نظر نمی‌رسد که این مسئله در آینده نزدیک و در وضعیتی که طرف مقابل در حال مانع‌تراشی، شرط‌گذاری و انجام تبلیغات است، روی دهد زیرا ما از منابع آگاه اطلاع یافتیم که ائتلاف شرط کرده است گذرنامه و روادید مسافران صادره از جانب دولت تبعید شده، “دولت مزدوران” باشد؛ اما سخت و بلکه محال است که صنعاء این را قبول کند.»
بر اساس این گزارش، «با محال شدن بازگشایی این گره، صنعاء رسما و به صورت غیرعلنی به سازمان ملل ابلاغ کرده است که شکست آتش‌بس را اعلام خواهد کرد از‌این‌رو فرستاده سازمان ملل قول بازگشایی این گره به همراه کشورهای [ائتلاف] متجاوز و مقامات مصر و اردن را داده است و بدین منظور، نماینده‌ای را به قاهره و عمان فرستاده؛ اما پیشرفتی حاصل نشده است.»
علی ظافر اضافه می‌کند: «در واقع از زمان آغاز [جنگ] مصر و اردن خود دو کشور شریک در ائتلاف هستند و بعید نیست که شرط‌گذاری آن‌ها با هماهنگی ریاض بوده باشد. این منافع اضافه کردند: “سازمان ملل تأکید کرده است که این مسئله قطعی است و پروازهای تجاری طی هفته آینده به صنعاء و بالعکس انجام خواهد شد.” با این تعلل‌ها، تقریبا یک ماه اول آتش‌بس بدون انجام هیچ پروازی رو به اتمام است.»
نویسنده ادامه می‌دهد: «امید آن می‌رفت که سازمان ملل این آب‌های راکد را برای نجات “آتش‌بس شکننده” به گردش در بیاورد و به کشورهای ائتلاف برای دست برداشتن از تعلل و بازی با زمان فشار بیاورد؛ به‌ویژه پس از سفر اول “هانس گروندبرگ” فرستاده سازمان ملل به صنعاء و پس از سخنرانی اخیر او در شورای امنیت که ناامیدکننده به نظر می‌رسید چراکه او آتش‌بس را همچنان “شکننده و موقت” توصیف کرد و بر لزوم “کار گروهی و فشرده برای جلوگیری از فروپاشی آن” تأکید نمود. او همچنین یادآور شد که “اصل اساسی آتش‌بس لزوم استفاده از آن برای پیشرفت در زمینه اتمام جنگ است نه تشدید آن” بی‌آنکه به ائتلاف به عنوان سنگ‌انداز در روند آتش‌بس اشاره کند.»
در ادامه این گزارش مطرح شده است: «بر خلاف درخواست فرستاده سازمان ملل درباره “حمایت بین‌المللی برای حفظ حرکت و سیر به سمت دست‌یابی به یک پایان متحدکننده، مسالمت‌آمیز و پایدار برای جنگ”، یک تهدید دیرینه جدید در ای میان نمایان شد و نیروی دریایی آمریکا کشتی‌های نظامی خود در دریای سرخ و خلیج عدن را به بهانه “جلوگیری از رسیدن سلاح به یمن” به حرکت درآورد؛ اما در واقع هدف حقیقی، تثبیت محاصره بود.»
ظافر همچنین می‌افزاید: «از طرف دیگر، تحرک نظامی آمریکا در این برهه حساس و در وضعیت [برقراری] آتش‌بس انسانی و نظامی علنی، ثابت می‌کند که این کشور صلح نمی‌خواهد و قصد توقف تجاوزات و محاصره را ندارد بلکه ابزارهای دست خود در منطقه و داخل یمن را به تداوم این کار ترغیب می‌کند.»
نویسنده با اشاره به اینکه این تحرکات باعث نگرانی صنعاء از مقاصد خصمانه و پنهانی طرف مقابل و همچنین جدی نبودن آتش‌بس شده است، در پایان می‌گوید: «در برابر این اقدامات، صنعاء همچنان بر موضع خود مبنی بر اینکه “هیچ صلحی بدون رفع محاصره در کار نیست”، تأکید دارد؛ درست همانطور که رئیس “مهدی المشاط” بر این مسئله تأکید کرد. “حسین العزی” معاون وزیر امور خارجه [دولت نجات ملی یمن] نیز اضافه کرد که ” تا زمانی که آن‌ها کارشکنی‌ها و تعلل‌هایشان را متوقف نکنند و سازمان ملل از اظهارات بی‌حس‌کننده و دروغین دست بر ندارد، آتش‌بس در حال حرکت به سوی شکست است.” “عبدالملک الجری” عضو هیأت ملی صنعاء نیز بر این موضع با اظهاراتش تأکید کرد و گفت: آتش‌بس فرصتی برای قرار دادن چرخ صلح بر روی ریل است.»
انتهای پیام/م
شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید
این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
