«نوعدوستی» بیشتر به ساختار مغز مربوط است تا تربیت و روحیه
اما به گفته محققان بریتانیایی از خودگذشتگی و تمایل به کارهای شایستهای چون کمک به دیگران، در کنترل ناحیه خاصی از مغز است. این محققان مقالهای را در نشریه «طبیعت رفتار انسان» تحت عنوان «قشر پیشپیشانی مغز انسان را به دیگردوستی ترغیب میکند» منتشر کردند و در آن بیماران مبتلا به آسیب مغزی را مورد مطالعه قرار دادند.
به گفته پروفسور پاتریشیا لاکوود، نویسنده اصلی این مقاله و محقق عصبشناسی اجتماعی در دانشگاههای بیرمنگام و آکسفورد، اینکه درک کنیم میل «کمکرسانی» در کجای مغز ایجاد میشود به ما کمک میکند تا به انگیزه افراد برای مقابله با چالشهای بزرگ جهانی مانند تغییرات آبوهوا، بیماریهای عفونی، و درگیریهای بینالمللی نیز پی ببریم. او و همکارانش برای اولین بار نشان دادند که «قشر شکمی داخلی پیشپیشانی» (vmPFC) در رفتارهای «دیگردوستانه» افراد نقش مهمی دارد. این بخش همچنین در درمان اختلالات مربوط به تعامل اجتماعی بسیار حیاتی است.
به گزارش اورشلیمپست، همه ما هر روز از میان دو گزینه «تلاش» و «پاداش» برای رفتن به باشگاه یا در خانه ماندن، کمک به دیگران و تماشای تلویزیون، یکی را انتخاب میکنیم. به گفته محققان، «تلاش کردن همیشه خوشایند نیست، و اگر دو عملکرد متفاوت یک پاداش مشابه را به همراه داشته باشد، انسان سراغ گزینهای میرود که تلاش کمتری میطلبد».
بیرغبتی به تلاش و کوشش در زندگی روزمره پیامدهای مهمی دارد و نشاندهنده «بیتفاوتی» است؛ نوعی وضعیت بالینی که کاهش انگیزه را به دنبال دارد و در اختلالات روانی و عصبی متعدد مشاهده میشود. بنابراین درک مکانیسمهای عصبی در نحوه ترکیب شدن «هزینه تلاش» و «مزیت پاداش» برای هدایت رفتارهای اجتماعی ارزشمند حیاتی است. رفتارهای برخاسته از «دیگردوستی» در رویارویی با چالشهای جهانی ضرورت دارند. با این حال کمک به دیگران اغلب دشوار است و بسیاری از مردم از چنین کاری اجتناب میکنند. به گفته محققان، پی بردن به اینکه تصمیمات «کمکرسانی» چهطور در مغز پردازش میشوند بسیار حیاتی است.
محققان در این مطالعه بر قشر شکمی داخلی پیشپیشانی تمرکز کردند؛ ناحیهای که دقیقا جلو مغز قرار دارد و در تصمیمگیری و سایر عملکردهای اجرایی مهم نقش اساسی دارد. آنها برای این تحقیق از ۳ گروه از شرکتکنندگان استفاده کردند: ۲۵ نفر کسانی بودند که در قشر شکمی داخلی پیشپیشانی آسیبدیدگی داشتند، ۱۵ نفر سایر بخشهای مغزشان آسیب دیده بود و ۴۰ نفر دیگر کاملا سالم بودند. بدین ترتیب محققان توانستند تاثیر آسیب خاص در قشر شکمی داخلی پیشپیشانی را بررسی کنند.
هر کدام از شرکتکنندگان در این تحقیق با شخص ناآشنایی ملاقات کردند و برای کسب پاداش به عملی مبادرت کردند که به تصمیمگیری نیاز داشت. در این پژوهش از مدلسازی ریاضی پیشرفته برای تعیین کمیت انگیزه و پاداش استفاده شد. طبق نتایج، گروههایی که در قشر شکمی داخلی پیشپیشانی آسیب دیده بودند، در مقایسه با گروه کنترل، تمایل کمتری برای کمکرسانی به دیگران نشان دادند، آنها حتی پس از اینکه تصمیم به کمک گرفتند برای انجام آن تلاش کمتری کردند. با کمال تعجب آسیبدیدگی یک منطقه دیگر از مغز، که نزدیک به منطقه پیشپیشانی هم بو، افراد را برای کمکرسانی بیشتر ترغیب کرد.
دکتر جو کاتلر، یکی از نویسندگان این مقاله، میگوید: «این مطالعه، علاوه بر درک بهتر انگیزه اجتماعی، به ما در درمانهای جدید اختلالات بالینی مانند روانپریشی کمک میکند.»