تیر خلاص ناتو به زلنسکی
فارس پلاس؛ حنیف غفاری در یادداشتی نوشت: اظهارات اخیر دبیرکل ناتو درباره جنگ اوکراین، منجر به نگرانی و وحشت شدید ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور این کشور شده است. ینس استولتنبرگ در این باره گفته است: «کشورهای عضو ناتو باید منتظر دریافت خبرهای بدی از جنگ اوکراین باشند. جنگ‌ها به صورت مرحله‌ای توسعه می‌یابند اما ما باید از اوکراین در شرایط خوب و بد حمایت کنیم».
این نخستین بار از آغاز جنگ اوکراین است که دبیرکل ناتو صراحتا از شکست این کشور در جنگ با روسیه پرده‌برداری می‌کند. حتی در جریان شکست اوکراینی‌ها در نبرد باخموت و تصرف مناطقی مانند لوهانسک و دونتسک توسط روسیه، مقامات ارشد پیمان آتلانتیک شمالی حاضر نشدند از شرایط خطرناک و بحران‌زده ارتش اوکراین سخن به میان آورند! تاکید مداوم سران ناتو بر تحریم روسیه و ادامه جنگ، منجر به بروز بحران‌های بی‌شماری شد و از سوی دیگر، قدرت مدیریت حداقلی ابعاد میدانی و محیطی نبرد را از آتلانتیکی‌ها سلب کرد. پیام سخنان اخیر استولتنبرگ برای زلنسکی مشخص است: ناتو دیگر نمی‌تواند به نقطه اتکای همیشگی کی‌یف در جنگ با روسیه تبدیل شود. این به معنای پایان تاریخ مصرف زلنسکی برای سران پیمان آتلانتیک شمالی است. استولتنبرگ که کمتر از یک ماه قبل، از اراده و عزم مجموعه متبوع خود برای حمایت از اوکراین در جنگ با روسیه و حتی آمادگی برای عضویت این کشور در ناتو خبر می‌داد، هم‌اکنون به پیام‌آور شکست کی‌یف در جنگ تبدیل شده است. گویا استولتنبرگ سفر اخیر خود به پایتخت اوکراین را فراموش کرده است؛ جایی که وی با چهره‌ای خشمگین و مصمم در مقابل خبرنگاران اوکراینی قرار گرفت و بر حمایت کامل از کی‌یف تا پیروزی نهایی در جنگ تاکید کرد.
ماجرا برای زلنسکی دهشتناک‌تر از حد تصور است؛ نه خبری از عضویت اوکراین در پیمان آتلانتیک شمالی است و نه خبری از پیوستن این کشور به اتحادیه اروپایی! احتمال شکست وی در برابر پروشنکو، رئیس‌جمهور سابق نیز بیش از پیش در نظرسنجی‌ها قوت گرفته است. زلنسکی به بازنده مطلقی تبدیل شده که حامیان و مشوقان اولیه وی در جنگ اوکراین بر سر عدم حمایت از وی با یکدیگر مسابقه گذاشته‌اند. بایدن نیز به واسطه نزدیک‌تر شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر ۲۰۲۴، از سوی هم‌حزبی‌ها و حتی اعضای وزارت خارجه کشورش بابت پایان دادن به جنگ اوکراین ـ حتی به قیمت حذف زلنسکی و شکست مطلق این کشور اروپایی ـ تحت فشار قرار گرفته است.
نکته دوم، معطوف به یکی از مهم‌ترین عوامل پشت پرده مواضع اخیر دبیرکل ناتو، یعنی عدم تاب‌آوری اقتصادی، امنیتی و سیاسی کشورهای اروپایی عضو ناتو در قبال جنگ اوکراین است. فرسایشی شدن جنگ اوکراین، تبدیل به پاشنه آشیل زلنسکی و ناتو شده و بسیاری از دولت‌های اروپایی تحت تاثیر مخالفت افکار عمومی کشورهای‌شان از اجرای تعهدات تسلیحاتی و اقتصادی خود در حمایت از دولت زلنسکی سر باز زده‌اند. اخیرا نیز مقامات رسمی و دولتی چک در بیانیه‌ای اعلام کردند توان استمرار حمایت‌های نظامی خود از اوکراین را از دست داده‌اند. در چنین شرایطی مقامات ارشد ناتو در بن‌بست خودساخته گرفتار شده‌اند. شکست ضدحمله ارتش اوکراین علیه روسیه، تمام امیدهای ناتو برای تغییر موازنه در صحنه نبرد را از بین برده و اکنون، بحث بر سر نحوه حذف زلنسکی از معادلات قدرت (از سوی ناتو) است؛ ممکن است این اقدام با کودتای نظامی یا مجاب کردن زلنسکی درباره پذیرش رسمی شکست در مقابل روسیه صورت گیرد. اخیرا رئیس‌جمهور اوکراین با لحنی خشمگینانه، اخبار منتشرشده در رسانه‌های غربی مبنی بر درخواست کاخ سفید و ناتو از کی‌یف مبنی بر آغاز مذاکرات آتش‌بس با مسکو را تکذیب کرد. با این حال مواضع اخیر استولتنبرگ به وضوح نشان می‌دهد چنین اخباری کاملا صحت دارد! زلنسکی به ته خط رسیده و ناتو نیز به‌رغم صرف تمام توان خود علیه روسیه، نتوانسته به اهداف تعیین شده اولیه در جنگ دست یابد. در چنین شرایطی بقای زلنسکی حتی برای بایدن و استولتنبرگ نیز توجیهی ندارد. وضعیت کنونی زلنسکی، شاهد مثال گویایی است که بیانگر عاقبت بازی در زمین آمریکاست. در چرخه حیات مهره‌های آمریکا، پیروزی نهایی اساسا مصداق و نمودی نداشته و در آینده نیز نخواهد داشت. اکنون زلنسکی این قاعده را با تمام وجود حس می‌کند!
پایان پیام/غ
