تشکیل کمیته ایرانی و مصری برای احیای روابط دو کشور

به گزارش خبرگزاری مهر، حساب توئیتری خبرگزاری العربیه، وابسته به عربستان سعودی با انتشار خبر فوری اعلام کرد که کمیته ایرانی و مصری برای احیای روابط و هماهنگی امنیتی دو کشور شکل گرفته است.

العربیه به جزئیات بیشتری از این خبر اشاره نکرده است.

کمتر از یک ماه پیش نیز، وبگاه العربی الجدید در گزارشی نوشت: تلاش‌ها برای احیای روابط مصر و ایران در شرایط کنونی که منطقه با روند کاهش تنش‌ها میان کشورهای مختلف روبروست، به طور جدی و گسترده جریان دارد. در آن زمان، منابع دیپلماتیک مصری فاش کردند که بر مبنای توافقاتی که انجام شده، قرار است نشستی میان ایران و مصر در بالاترین سطح مقامات امنیتی در بغداد طی ماه جولای آینده برگزار شود.

منابع عراقی پیش از این از برگزاری نشستی میان نمایندگان ایران و مصر در بغداد در روز پنجم ماه می (پانزدهم اردیبشهت‌ماه ۱۴۰۲) خبر داده بودند که با میانجی‌گری نخست‌وزیر عراق انجام شده بود.

یک دیپلمات مصری که خواست نامش فاش نشود در این باره گفت: میانجی‌گری عراق پس از تلاش‌های عمان صورت گرفت که ابتکار عمل در زمینه ازسرگیری روابط ایران و مصر را به دست گرفت.

این منبع تأیید کرد که احتیاط‌های مصری مرتبط با پرونده روابط با ایران در دوره اخیر، به‌ویژه پس از توافق عربستان و ایران برای از سرگیری روابط بین دو کشور، کاهش یافته است.

پیشتر حسین رویوران، کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با مهر، با اشاره به انجام مذاکره میان ایران و مصر، اظهار داشت: گفتگوهای ایران و مصر یکی از نتایج توافق ایران و عربستان است و انعکاس این توافق گشایش‌هایی را در بحث روابط منطقه‌ای ایجاد کرده است.

کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه روابط بسیاری از کشورهای منطقه به دلیل ملاحظاتی که داشتند دچار مشکلاتی شده بود، ادامه داد: در حال حاضر با توجه به انجام توافق میان تهران و ریاض، مصر پیش‌قدم شده و با میانجیگری بغداد گفتگوها میان ایران و مصر آغاز شده است.

رویوران با بیان اینکه گفتگوهای دوجانبه‌ای میان ایران و مصر انجام می‌شود، تصریح کرد: روابط ایران و مصر یک رابطه دیرینه است و جدید نیست اما ملاحظاتی نسبت به برخی از گروه‌های سیاسی، فرآیندهای منطقه‌ای و …وجود دارد.

وی ادامه داد: بنابراین مشکلات جدی‌ای میان ایران و مصر وجود ندارد و می‌توان گفت امکان نزدیک شدن دیدگاه‌های دو کشور به یکدیگر وجود دارد.

به اعتقاد دیگر کارشناسان، نخستین دلیل احتیاط قاهره برای بهبود روابط با ایران، روابط نزدیک ژنرال السیسی با دولت ایالات متحده آمریکا است. مصر و آمریکا به بیان مقامات مصری، روابطی استراتریک داشته و ایالات متحده به دولت السیسی تعهد داده است که در بحران‌های غذایی و اقتصادی به ویژه پس از وقوع بحران اوکراین، به این کشور کمک خواهد کرد.

روابط نظامی میان مصر و آمریکا چنان گسترده است که تنها یکی از قراردادهای تسلیحاتی فی ما بین بالغ بر دو و نیم میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. در شرایط کنونی به ویژه با وجود بحران سد النهضه، مصر به اتحاد با ایالات متحده و کمک‌های نظامی این کشور نیاز دارد، لذا برداشتن گام‌هایی مانند بهبود روابط با جمهوری اسلامی ایران که در تضاد با مواضع آمریکا در منطقه به نظر می‌رسد برای مصر چندان ساده نخواهد بود. در ماه‌های اخیر گزارشاتی از منابعی که خواسته بودند نام آنها فاش نشود مبنی بر سفر نمایندگان آمریکا به مصر برای تحت فشار گذاشتن این کشور به منظور عدم بهبود روابط با تهران به گوش می‌رسید.

رژیم صهیونیستی نیز دیگر عامل بازدارنده برای مصر به شمار می‌رود؛ در بسیاری از مسائل تنش زا در امور فلسطین مصر نقش میانجی را ایفا کرده و مقامات صهیونیستی ترجیح می‌دهند به جای گروه‌های فلسطینی با قاهره مذاکره کنند چرا که از نظر آنها مقامات مصر انعطاف بیشتری در مذاکرات از خود نشان می‌دهند.

عادی سازی روابط مصر و ایران ممکن است مواضع قاهره را علیه اسرائیل شدت بخشد لذا رژیم صهیونیستی با تمام توان خود قصد دارد مانع از چنین رویدادی شود. رژیم صهیونیستی همچنین با لابی‌گری‌هایی خود در سنای آمریکا در موارد بسیاری کمک‌های نظامی ایالات متحده به مصر را تسهیل کرده و سرعت بخشیده است. اهمیت حفظ مصر برای اسرائیل تا آنجا است که یائیر لاپید رهبر مخالفان پارلمان رژیم صهیونیستی درتوئیتی نوشته است: نزدیک شدن مصر و ایران با منافع اسرائیل و منطقه در تضاد است.