رویارویی روسیه و ناتو در میدان اوکراین/ پشت پردههای یک سازمان مخوف
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، جهان در حال حاضر شاهد واقعیت تلخ افزایش بیبند و بار نظامیگری و نگرشهای جنگطلبی است که توسط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تجسم مییابد. به گفته کارشناسان، با افزایش تعداد رزمایشها و استقرار نظامی عمدی که برای آزمایش واکنشهای چین و روسیه طراحی شدهاند، جهان به بنبست بسیار خطرناکی نزدیک میشود که در آن هر رخدادی میتواند به طور غیرقابل کنترلی تشدید و به یک جنگ فاجعهبار منجر شود. تشدید اخیر وضعیت در اوکراین نمونه بارز آن است.
رویارویی روسیه و ناتو در میدان اوکراین
در پایان جنگ سرد، ناتو با بحران مواجه شد و منطق عمومی آن که «دفاع از غرب در برابر اتحاد جماهیر شوروی» بود، دیگر وجود نداشت اما آمریکا برای حفظ نفوذ خود در اروپا و پایین نگهداشتن رقبایش به این ائتلاف نظامی همچنان نیاز داشت، بنابراین باید مأموریت جدید برای آن تعریف میکرد.
نتیجه، تلاش برای نقش جهانی گستردهتر ناتو بود. اتحادهای نظامی با تعریف تهدید زنده میمانند و اگر نتوانند یکی پیدا کنند، آن را ایجاد خواهند کرد. ناتو هم برای پابرجا ماندن نیاز به یک تهدید داشت.
به تحلیل روزنامه «ساوت چاینا مورنینگ پست»، «در حال حاضر هیچ تهدیدی بزرگتر و مفیدتر از تهدید روسیه نیست و میدان نبرد در اوکراین مرحله رقابت مستمر بر سر حوزههای نفوذ بین ناتو و روسیه است. مسکو حوزه نفوذ خود را مشروع میداند و درک این موضوع وقتی آسان میشود که به این فکر کنیم که ایالات متحده زمانی که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۶۲ موشکهایش را در آستانه در آن قرار داد، چه واکنش نشان داد. بحران موشکی کوبا جهان را به آستانه یک جنگ اتمی تمام عیار نزدیک کرد».
«کریس نینهام» فعال سیاسی انگلیسی از بنیانگذاران «ائتلاف جنگ را متوقف کنید» در یادداشتی برای روزنامه انگلیسی «مورنینگ استار» در نگاهی به تاریخچه مداخلهجویانه ناتو و تلاش بیهوده آن برای گسترش عملیات در هر گوشه از جهان نوشت: ناتو آنطور که برخی ادعا میکنند نیرویی برای صلح یا ثبات نیست. از زمانی که با همکاری نزدیک با دولت کارگر بریتانیا در بهار ۱۹۴۹ راهاندازی شد، در مرکز پروژه امپریالستی ایالات متحده بوده است. ناتو از همان ابتدا نقشهای مفیدی برای ایالات متحده داشت. این برنامه برای محدود کردن نفوذ روسیه در اروپا طراحی شده بود، اما همچنین به تضمین تسلط ایالات متحده بر اروپا کمک کرد.
به گفته ژنرال انگلیسی «هاستینگ اسمای» اولین دبیرکل ناتو، هدف این بود که «روسها را بیرون، آمریکاییها را داخل و آلمانیها را زیر نگه دارد».
«هروه جووین» از اعضای فرانسوی پارلمان اروپا ۲۷ ژوئن پیش از نشست سران ناتو در مادرید، این اتحاد نظامی را بزرگترین تهدید برای صلح جهانی خواند و در استدلال خود گفت زیرا اتحادیه اروپا را به سمت رویارویی با روسیه و چین سوق میدهد و به دنبال تخریب «منطقه حائل» با مجبور کردن کشورهای بیطرف به جهتگیری در این رویارویی است.
وی گفت: به لطف پروپاگاندای گسترده ناتو، مشخص شده سازمانی که زمانی از سوی امانوئل ماکرون [رئیسجمهور فرانسه] به عنوان مرده مغزی توصیف شد، در حال تبدیل شدن از یک اتحاد فرا-آتلانتیک به یک ساختار جهانی است.
به گفته «نیکولای پاتروشف» دبیر شورای امنیت ملی روسیه، آمریکا بر رویارویی با روسیه تکیه کرده و نقش ویژهای را در این تقابل برای اوکراین قائل شده است. وی در اینباره توضیح داد: واشنگتن تصمیم گرفت در گفتوگوی سازنده با مسکو در مورد ثبات استراتژیک شرکت نکند، اما بر رویارویی نظامی-سیاسی تکیه کرد و در این مورد نقش ویژهای را به کییف اختصاص داد. تقابل با مسکو به انگیزه اصلی تعیینکننده اقدامات واشنگتن و متحدانش تبدیل شده است.
ناتو اخیراً در نشست سران کشورهای عضو در مادرید یک سند جدید راهبردی را منتشر کرد و در آن برای اولین بار چین را در کنار «تهدید اصلی» از سوی روسیه، «چالش سیستمی» برای این ائتلاف خواند. اقدامی که پکن آن را گامی از سوی ناتو در مسیر اعلام «تهدید» و بازتاب رویکرد تشدیدکننده این ائتلاف در قبال مسکو در دهه گذشته خوانده است.
به تحلیل وبگاه خبری «میدل ایست آی»، ناتو برخلاف همه توصیهها و وعدههایش، از حفظ «حائل امنیتی» بیطرف بین خود و روسیه خودداری کرده و درعوض، تا مرزهای روسیه گسترش یافته است، از جمله ورود مخفیانه به داخل اوکراین، دروازهای که ارتشها از طریق آن به طور تاریخی به روسیه حمله کردهاند.
طبق این تحلیل، به نظر میرسد ادعای امپریالیسم افسارگسیخته و احیا شده روسیه در هیچ واقعیت آشکاری پایهگذاری نشده باشد، اما یک راه بسیار مؤثر برای بوروکراتهای ناتو است تا افزایش بودجه و قدرت خود را توجیه کنند؛ در حالی که صنایع تسلیحاتی که از ناتو تغذیه میکنند و در پایتختهای غربی تعبیه شدهاند، به طور قابلتوجهی سود خود را افزایش میدهند.
پشت پرده ناتو
در سال ۱۹۹۴ هواپیماهای ناتو در عملیات در بوسنی شرکت کردند و در یکی از اولین اقدامات تهاجمی این ائتلاف نظامی، هواپیماهای صرب را سرنگون کردند. اولین مداخله بزرگ ناتو علیه صربستان در سال ۱۹۹۹ بود. این اولین «جنگ بشردوستانه» مدرن شامل بمباران ۷۸ روزه مرگبار بود. یک ماه قبل از حمله به صربستان، ناتو به سمت شرق گسترش یافت و لهستان، جمهوری چک و مجارستان را در خود جای داد و مستقیماً به سمت مرزهای روسیه رفت.
علیرغم وعدههایی که غربیها در سال ۱۹۹۱ به روسها داده بودند گسترش ناتو به سمت شرق ادامه یافت. تا همان سال، ۱۳ کشور اروپای شرقی و بالکان به ناتو پیوسته بودند، سه کشور دیگر نامزد عضویت بودند و ۱۲ پایگاه جدید ناتو در شرق آلمان ساخته شده بود.
ناتو نقش مهمی در تجاوزات دیگر به رهبری آمریکا هم داشته است. جنگ غرب در افغانستان را در تابستان ۲۰۰۳ به دست گرفت و نقش حمایتی مهمی در حمله به عراق داشت. زمانی که حمله غرب به لیبی را در سال ۲۰۱۱ رهبری کرد، در مرکز صحنه قرار گرفت و این به اصطلاح «عملیات بشردوستانه» به یک حمله هفت ماهه به این کشور تبدیل شد که منجر به تغییر رژیم و کشته شدن «معمر قذافی» رهبر لیبی شد و در پی آن این کشور ویران و ناکارآمد باقی ماند.
فشار ناتو برای ایفای نقش جهانی ادامه دارد و در آسیای مرکزی، در حال همکاری نزدیک با گرجستان و تعمیق همکاری با سایر کشورهای جنوب روسیه است. این ائتلاف غربی همچنین در «محور به شرق» که برای جلوگیری از جاهطلبیهای نظامی چین طراحی شده، شرکت میکند. اتحاد جدیدی با ژاپن و پیمانی مشابه با استرالیا منعقد کرده است. ناتو برای اولین بار از چهار کشور از منطقه آسیا و اقیانوسیه یعنی استرالیا، ژاپن، نیوزلند و کره جنوبی برای شرکت در اجلاس این ائتلاف در مادرید دعوت کرد و به دنبال آن است که خود را به عنوان نگهبان منطقه آسیا و اقیانوسیه معرفی کند.
ناتو همچنین در تلاش برای حفظ کنترل خود بر آمریکای لاتین جایی که مخالفت با نفوذ اقتصادی ایالات متحده در حال افزایش است، مشارکت دارد. همچنین با تکیه بر تجربه عملیات لیبی در سال ۲۰۱۱، برنامههایی برای ناتوی عربی دنبال شده است. با این حال، به باور کارشناسان، این امر دشوار است زیرا موقعیت ایالات متحده در غرب آسیا به دلیل سلسله جنگهای سال ۲۰۰۳ بسیار ضعیف شده است.
به تحلیل روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست، جنگ در اوکراین در حال حاضر همبستگی ناتو را تقویت کرده است، اما با ادامه زوال غرب، اتحاد فرا-آتلانتیک کاهش خواهد یافت.
جنگ بیولوژیکی ناتو
وزارت دفاع روسیه ۱۱ مارس (۲۲ فروردین) اسنادی را منتشر کرد که از پرسنل یک آزمایشگاه بیولوژیکی در اوکراین به دست آورده بود. این اسناد تحقیقات ایالات متحده و متحدانش در ناتو را در مورد سلاحهای بیولوژیکی در اوکراین، از جمله تحقیقات در مورد انتشار ویروس آنفولانزای پرندگان بسیار مسری از طریق پرندگان مهاجر و در مورد عوامل بیماریزا مانند باکتریها و ویروسهایی که میتوانند از خفاش ها به انسان منتقل شوند، افشا میکند.
تصویری از جلسه توجیهی وزارت دفاع روسیه که آزمایشگاههای بیولوژیکی تحت حمایت ایالات متحده را در خاک اوکراین نشان میدهد
روسیه گفت این اسناد نشان میدهد که آزمایشات در اوکراین مشابه آنچه واحد ۷۳۱ ژاپن در جنگ جهانی دوم انجام داد، است. «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید هشت توییت متوالی برای محکوم کردن روسیه به انتشار اطلاعات نادرست منتشر کرد و ادعای احتمال استفاده روسیه از سلاحهای شیمیایی یا بیولوژیکی در اوکراین را مطرح کرد اما هیچ مدرکی ارائه نکرد.
با این وجود، «ویکتوریا نولند» معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده در جلسه استماع کنگره در پاسخ به این سوال که آیا اوکراین سلاحهای بیولوژیکی دارد یا خیر، تایید کرد که اوکراین دارای «تاسیسات تحقیقات بیولوژیکی» است. او همچنین گفت که ایالات متحده با اوکراین کار میکند تا از دستیابی روسیه به این مواد تحقیقاتی جلوگیری کند.
این اظهارات متناقض شک و تردید جهان در مورد ایالات متحده را بیشتر و سوالاتی از این دست که چه رابطهای بین پنتاگون و ۳۳۶ آزمایشگاه بیولوژیکی ایالات متحده در سراسر جهان وجود دارد و چرا ایالات متحده به طور انحصاری از ایجاد مکانیسم راستیآزمایی کنوانسیون سلاحهای بیولوژیکی برای بیش از ۲۰ سال جلوگیری کرده یا این که ارتباط بین آزمایشگاه «فورت دیتریک» و همهگیری کرونا چیست را مطرح کرد.
روزنامه گلوبال تایمز در سرمقالهای با عنوان «ایالات متحده درباره آزمایشگاه بیولوژیکی به جهان پاسخ بدهکار است»، نوشت در حدود ۳۰ سال، تعداد آزمایشگاه های پی۴ در خاک ایالات متحده ۷۵۰ درصد افزایش یافت که با افزایش خطر نشت ویروس همراه بود. به دلیل اعتراضات داخلی، ایالات متحده تصمیم گرفت آزمایشگاههایی در خارج از این کشور ایجاد کند. با این حال، طی سالها، نشتهای مرگبار مرتبط با آزمایشگاههای بیولوژیکی نظامی آمریکا در اوکراین، کره جنوبی، قزاقستان و گرجستان وجود داشته است. اما اعتراضات خشمگین در آن کشورها به سادگی توسط آمریکا که افکار عمومی را دستکاری میکند، سرکوب شد.
وزیر امور خارجه روسیه اخیراً هشدار داد که آمریکا صدها آزمایشگاه بیولوژیکی در جهان دارد و این موضوع خطرناکی است. چندی پیش بود که «الیگور کریلوف» فرمانده نیروهای حمایت از حملات شیمیایی و بیولوژیکی وابسته به نیروهای مسلح روسیه هشدار داد که وزارت دفاع آمریکا ۱۰ پروژه در خاک اوکراین برای کار بر روی اشاعه بیماریهای خطرناک و واگیردار در دست کار دارد. او گفت که شیوع این بیماریها میتواند تأثیرات اقتصادی جهانی داشته باشد.
پیشتر، ژنرال «ایگور کریلوف» فرمانده نیروهای دفاع بیولوژیکی، شیمیایی و رادیولوژیکی روسیه گفته بود که در سالهای اخیر، آمریکا بیش از ۳۵۰ میلیون دلار در پروژههای مرکز علمی و تکنولوژیکی اوکراین صرف کرده تا به تحقیقات مورد علاقه به پنتاگون از جمله در زمینه سلاحهای بیولوژیکی بپردازد.
«سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه هم گفت که شبکهای متشکل از ۳۰ آزمایشگاه بیولوژیکی برای تحقیقات نظامی آمریکا در خاک اوکراین تشکیل شده و مستندات اینکه تحقیقات به صورت مخفیانه و برخلاف تعهدات بینالمللی انجام شده، وجود دارد. وبگاه شبکه «ریانووستی» به نقل از وی نوشت: «در مجاورت مرزهای ما، اجزای سلاحهای بیولوژیکی ایجاد شده است، روشهایی برای بیثبات کردن وضعیت اپیدمیولوژیک در دستور کار [اوکراین و آمریکا] است».
بعد از بیانیههای مقامات روس درباره وجود آزمایشگاههای بیولوژیک نظامی آمریکا در اوکراین، دولت پکن نیز وجود چنین تأسیسات تحقیقاتی را تایید کرد. «ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت خارجه چین گفت ۳۰ آزمایشگاه بیولوژیک آمریکا در اوکراین وجود دارد که طبق گزارشهای روسیه تخریب شدهاند. وی در پاسخ به سوالی درباره گزارشهایی درباره فعالیت آزمایشگاههای بیولوژیکی در اوکراین که توسط آمریکا تامین مالی میشود، اظهار داشت که واشنگتن باید به طور کامل فعالیتهای نظامی-بیولوژیکی خود را در خارج از این کشور از جمله در خاک اوکراین توضیح دهد.
او در ادامه از آمریکا پرسید: «این ۲۰۰ میلیون دلار صرف چه چیزی شده است؟ ایالات متحده در مورد چه عوامل بیماریزا (پاتوژنها) تحقیق کرده است؟ آیا سفارت آمریکا در اوکراین تمام اسناد مربوطه را از وبسایت خود حذف کرده است، آنها سعی دارند چه چیزی را پنهان کنند؟»
سخنگوی سفارت چین در واشنگتن هم در رد ادعاهای آمریکا درباره نقش چین در درگیریهای جاری در اوکراین در جمع خبرنگاران تأکید کرد: هنگامی که بحث نشر اطلاعات نادرست مطرح میشود، طرف آمریکایی باید بهطور جدی نگاهی به خود اندازد. آمریکا در طول سالهای گذشته، جنگهایی را در عراق، سوریه و افغانستان به راه انداخته و بیش از ۳۳۵ هزار نفر را به کشتن داده است. اینها نشر اطلاعات نادرست نیست.
وی افزود: در سند همکاری ثبت شده بین آمریکا در نشست با شرکایش درباره کنوانسیون تسلیحات بیولوژیکی که نوامبر ۲۰۲۱ برگزار شد، آمریکا اعتراف کرد که ۲۶ آزمایشگاه بیولوژیکی در اوکراین دارد. بر اساس گزارهبرگهای منتشر شده از سوی وزارت دفاع در تاریخ مارس ۲۰۲۲، ایالات متحده از ۴۶ تأسیسات در اوکراین پشتیبانی کرده است. اینها نشر اطلاعات نادرست نیستند.
انتهای پیام/