ناگفته‌های تفاهم ۴۰ میلیارد دلاری با گازپروم/ ایران و روسیه در عمیق‌ترین مناسبات راهبردی
محسن خجسته‌مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با اشاره به تفاهم‌نامه ۴۰ میلیارد دلاری این شرکت با شرکت گازپروم روسیه اظهار داشت: صنعت نفت همانطور که یک صنعت درآمدزا بوده، یک صنعت سرمایه‌بر نیز است. در نتیجه برای تحقق برنامه‌های توسعه و سایر تکالیف شرکت نفت برای تامین بخشی از بودجه کشور، جذب سرمایه در صنعت نفت ضروری است.
وی تاکید کرد: ما از هیچ فرصتی برای جذب منابع مالی در این صنعت چشم‌پوشی نمی‌کنیم و به دنبال جذب سرمایه از منابع داخلی شامل بانک‌ها و هلدینگ‌های صنایع بزرگ و منابع خارجی شامل فاینانس کشورهای مختلف هستیم.
*قرارداد توسعه ۷ میدان نفتی به ارزش ۴ میلیارد دلار با روس‌ها امضا شده است
خجسته‌مهر افزود: یکی از برنامه‌های شرکت ملی نفت برای جذب سرمایه خارجی، استفاده از ظرفیت شرکت‌های روسی است. از گذشته نیز ما با شرکت‌های معتبر روسی تفاهم‌نامه و قراردادهایی را امضا کرده بودیم که به نتیجه رسیده است.
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: آن تفاهم‌نامه‌ها بعد از طی کردن مراحل مختلف شامل انجام مطالعات اولیه درباره میادین مدنظر، امضای قرارداد محرمانگی، ارائه پیشنهادات فنی و اقتصادی و مذاکرات قراردادی، تصویب هیئت مدیره شرکت ملی نفت و اخذ مصوبه شورای اقتصاد به مرحله امضای قرارداد رسیده است.
وی گفت: تاکنون همین مسیر را برای توسعه ۷ میدان نفتی با سرمایه‌گذاری روس‌ها پشت سر گذاشتیم که تبدیل به قراردادهایی به ارزش ۴ میلیارد دلار شده‌اند و الان در مرحله عملیات اجرایی است. از این ۷ میدان، ۲ میدان پایدار غرب و آبان جزو میادین مشترک هستند.
*در نظم جدید دنیا، ایران و روسیه وارد عمیق‌ترین مناسبات راهبردی شده‌اند
خجسته‌مهر اظهار داشت: شرکت گازپروم یکی از بزرگترین شرکت‌های بین‌المللی در حوزه توسعه میادین نفتی و گازی است و یکی از غول‌های بزرگ انرژی دنیاست. در گذشته خیلی تلاش شد که همکاری مشترکی با این شرکت انجام شود اما موفقیت‌آمیز نبود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: امروز به دلیل تغییر شرایط بین‌المللی و نظم جدید دنیا، کشور ایران و روسیه وارد عمیق‌ترین مناسبات راهبردی شده‌اند که این مناسبات همه ابعاد اقتصادی دو کشور را در برمی‌گیرد و همکاری‌های مشترک ایران و روسیه با چشم‌انداز ایجاد زیرساخت‌های بلندمدت پیش می‌رود.
وی گفت: ذخایر گازی ایران و روسیه مجموعا ۷۰ تریلیون متر مکعب است و ۳۰ درصد ذخایر گازی جهان را شامل می‌شود. این دو کشور پیشتاز تامین انرژی گاز در جهان هستند. تحکیم روابط دو کشور باعث هم‌افزایی و افزایش قدرت در عرصه بین‌المللی است، زیرا مناسبات سیاسی مستقل از مناسبات اقتصادی به خصوص در حوزه انرژی شکل نمی‌گیرد.
*در جلسه با مدیرعامل گازپروم درباره تعاملات نفتی به جمع‌بندی رسیدیم
خجسته‌مهر گفت: تفاهم‌نامه شرکت ملی نفت و شرکت گازپروم که ارزش آن حدود ۴۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود نتیجه دیپلماسی فعال در دولت سیزدهم است. سفر دی‌ماه رئیس‌جمهور محترم به روسیه و دیدار وزیر محترم با مدیران ارشد این کشور فصل جدیدی در روابط دو کشور ایجاد کرد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: در سفر بنده به روسیه، با مدیرعامل شرکت گازپروم در سن‌پطرزبورگ جلسه مهمی را برگزار کردیم و در آن جلسه درباره برنامه‌های مشترک دو کشور در حوزه نفت و گاز به جمع‌بندی رسیدیم. هفته گذشته نیز یک هیئت بلندپایه روسی از شرکت گازپروم وارد تهران شدند و برنامه این بود که در سفر آقای پوتین به تهران این تفاهم‌نامه راهبردی به امضا برسد.
*6 محور راهبردی تفاهم‌نامه نفتی ایران و روسیه
وی افزود: تفاهم‌نامه شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم شامل ۶ محور است که عبارت‌اند از: ۱- سرمایه‌گذاری در توسعه میادین نفتی و گازی ۲- سرمایه‌گذاری جهت تکمیل پروژه نیمه‌تمام ایران-ال.ان.جی، تعریف پروژه‌های جدید ال.ان.جی شناور (FLNG) و ال.ان.جی کوچک مقیاس (MiniLNG) 3- سوآپ گاز ۴- سوآپ فرآورده نفتی ۵- احداث خطوط فشار قوی صادراتی ۶- انتقال فناوری و تکنولوژی مربوط به نفت و گاز.
خجسته‌مهر تاکید کرد: تحریم خللی در این تفاهم‌نامه و انعقاد قراردادهای آن نمی‌کند، زیرا ایران و روسیه تصمیم دارند در شرایط تحریم مناسباتی راهبردی بین یکدیگر تعریف کنند.
*قرارداد توسعه میدان شادگان و کوپال دی‌ماه سال گذشته با روس‌ها امضا شد
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: اگر روس‌ها در این تفاهم‌نامه مصمم نبودند، نسبت به انعقاد قرارداد به ارزش ۴ میلیارد دلار اقدام نمی‌کردند. گاهی اوقات یک تفاهم‌نامه برای اولین بار امضا می‌شود و هیچ سابقه‌ای درباره همکاری دو کشور وجود ندارد. خب در این موارد می‌توان شک و گمان داشت که آیا این تفاهم‌نامه به قرارداد منجر می‌شود و آیا دو کشور مصمم هستند.
وی افزود: اما توجه داشته باشید که قرارداد توسعه میدان شادگان دی‌ماه سال گذشته در مسکو بین دو طرف امضا شد. میدان کوپال هم در همان سفر تنفیذ شد و الان این دو قرارداد وارد مرحله اجرایی شده‌اند. قرار است روس‌ها نسبت به ساخت پمپ‌های درون‌چاهی اقدام کنند و الان در حال نصب تجهیزات در استان خوزستان هستند.
*تاکید عالی‌ترین سطوح دو کشور بر اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌ها
خجسته‌مهر گفت: بنابراین با توجه به پیشینه قرارداد ۴ میلیارد دلاری با روس‌ها و عملیات آنها در میادین ایران، طبیعتا نباید تردیدی درباره مصمم بودن طرفین در تبدیل تفاهم‌نامه به قرارداد وجود داشته باشد و ما حداکثر تلاش خود را می‌کنیم که مراحل رسیدن به قرارداد زودتر طی شود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: ضمن اینکه مقام معظم رهبری در جلسه با آقای پوتین و آقای رئیسی تصریح کردند که این تفاهم‌نامه‌ها مرحله اجرایی خودش را دنبال کند. در نتیجه مشخص است که در عالی‌ترین سطوح کشور ایران و روسیه، این اراده برای به نتیجه رسیدن تفاهم‌نامه نفتی وجود دارد.
وی تاکید کرد: قبل از سفر آقای پوتین به تهران، ما یک جلسه بسیار مهم با آقای نواک معاون نخست‌وزیر روسیه داشتیم که در آن جلسه نیز مفاد این تفاهم‌نامه مورد بحث قرار گرفت و روس‌ها عزم جدی در این حوزه داشتند.
* شرکت‌های روسی بعد از شکست برجام، پروژه‌های نفتی ایران را ترک نکردند
خجسته‌مهر گفت: روسیه جزو بزرگترین کشورهای تولیدکننده نفت خام است و تبحر آنها، تولید نفت در اقلیم‌های بسیار سخت و دشوار است. توانمندی و تکنولوژی شرکت‌های روسی در تولید نفت بسیار بالاست و در نتیجه در توسعه میادین نفتی و گازی ایران قطعا از پس کار برمی‌آیند کما اینکه سابقه آنها در ایران نیز این موضوع را نشان می‌دهد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: شرکت‌های روسی به هیچ وجه در شرایط بعد از شکست برجام، پروژه‌های نفتی ایران را ترک نکردند و همین الان در تحریم در میادین نفت ایران فعالیت می‌کنند و از ظرفیت پیمانکاران داخلی استفاده می‌کنند. پروژه‌های روس‌ها در میادین پایدار غرب، آبان، دالپری، چشمه‌خوش و پایدار شرق در حال اجراست. روس‌ها از شرکت ایرانی نفت و گاز غرب جهت بهره‌برداری از میادین نفتی استفاده می‌کنند.
*تعریف مناسبات گازی با روس‌ها بر مبنای اصل تعامل سازنده به جای رقابت بازدارنده
وی اظهار داشت: ظرفیت بالایی برای سوآپ و ترانزیت گاز روسیه از مسیر ایران وجود دارد که می‌توان یک بازی برد-برد را برای طرفین تعریف کرد. توسعه میادین گازی ایران توسط روسیه بر اساس اصل «تعامل سازنده به جای رقابت بازدارنده» اجرایی خواهد شد.
خجسته‌مهر گفت: ضمنا باید توجه داشت که در بازارهای منطقه‌ای ایران رقابتی بین دو کشور وجود ندارد. وقتی مناسبات راهبردی بین دو کشور ایجاد شود، تعامل سازنده جای رقابت بازدارنده حتی در بازارهای مشترک اعمال خواهد شد.
* سوآپ گاز روسیه در مراحل پایانی مذاکرات برای امضای قرارداد است
مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: درباره مدت زمان لازم برای تبدیل تفاهم‌نامه به قرارداد باید عرض کنم که بسته به پیچیدگی کار، زمان‌ها متفاوت خواهد بود. مثلا امضای قرارداد سوآپ گاز و سوآپ فرآورده و انتقال تکنولوژی زمان زیادی را نخواهد برد و حتی در موضوع سوآپ گاز الان در مراحل پایانی مذاکرات برای امضای قرارداد هستیم.
وی در پایان گفت: اما در مابقی موارد، رسیدن به قرارداد زمان بیشتری خواهد گرفت، زیرا مطالعه میادین نفتی و گازی نیازمند زمان خاص خودش است که بعد از آن، طرح جامع توسعه میدان تدوین می‌شود و سپس وارد مذاکرات فشرده می‌شویم. بنده امیدوارم که تا سال آینده برخی قراردادهای توسعه‌ای به مرحله امضای قرارداد برسد.
انتهای پیام/ ت ۷۳
