هزینه ۷۹ میلیار دلاری انتقال آب خزر به سمنان نابودی طبیعت ر ا به دنبال دارد

به گزارش خبرنگار فارس،  آذرماه سال گذشته جمعی از نمایندگان مجلس با تنظیم لیست صد پروژه سد‌سازی و انتقال آب وزارت نیرو که تماما فاقد مجوز محیط زیستی بودند، خواهان رسیدگی به تمامی تخلفات وزارت نیرو در حوضه سدسازی و انتقال آب شدند.

پروژه‌های انتقال آبی که مشمول تحقیق و تفحص شدند

پروژه‌های بهشت‌آباد، گلاب، کوهرنگ‌۳‌، خرسان، سبزکوه، ونک رفسنجان، لیرو، بختیاری، بن ـ بروجن، گتوند، سلمان فارسی، کوار، مراش، قره درق، ازگله، شفا رود، عمارت، مشمپا، تنگ سرخ، چایلی، پیغام چای، قشلاق، کبوتر، زاکین، ازگله، چنگوله، باری دراز، زاب و انتقال آب‌های دریای عمان و دریای خزر به فلات مرکزی و انتقال آب هلیل‌رود از جمله پروژه‌های مشمول تحقیق و تفحص خواهند بود.

 پروژه انتقال آب خزر به سمنان با مجوز  منتفی  شد

جنجالی‌ترین پروژه انتقال آب این سال‌ها طرح انتقال آب به خزر بود، که در این لیست هم از آن نام برده شده است. و می‌توان به عنوان شاهد مثالی برای دیگر طرح های انتقال آب بررسی کرد، علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست چندی پیش در پاسخ به این سوال که آیا پروژه انتقال آب خزر به سمنان کاملا منتفی شده است، گفته بود: این پروژه قبلاً مجوز محیط زیست را گرفته است در این حالت پروژه به دولت رفته و در مصوبات دولت برای آن اعتبار تعیین می شود که این کار انجام شده است. ولی تاکنون هیچ کاری برای اجرای پروژه انتقال آب صورت نگرفته و اقدامی هم انجام نمی‌شود.

انتقال آب خزر به سمنان ردیف بوجه گرفته است

به دنبال انتشار اظهارات رئیس سازمان حفاظت محیط ‌زیست مبنی بر منتفی شدن پروژه انتقال آب دریای خزر، عباس گلرو نماینده مردم سمنان، مهدیشهر و سرخه در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: با سلاجقه تماس تلفنی برقرار کرده و ضمن اعلام مراتب اعتراض شدید نسبت به این اظهارات، بر تصحیح اشتباه صورت‌گرفته تاکید کرده است، و گفته است: انتقال آب از دریای خزر، یک پروژه ردیف‌دار در بودجه ۱۴۰۱ است و همه مجوزهای لازم به ویژه زیست محیطی را از عالی‌ترین مقام وقت سازمان محیط زیست کشور گرفته و یک پروژه ملی نمی‌تواند دستخوش تصمیمات لحظه‌ای و تغییرات مدیریتی شود!

چندی پیش نیز محمدتقی نقدعلی، نماینده مردم خمینی‌شهر استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی ایران در جلسه علنی مجلس با انتقاد از طرح «تحقیق و تفحص در خصوص انتقال آب بین حوزه‌ای» گفت: «مادامی که طرح جامع حوزه آبریز زاینده‌رود تصویب نشود یک قطره آب به هیچ کجای دیگر منتقل نخواهد شد»! به نظر می رسد جریان اعتراضات به انتقال آب از لایه‌های  ایین دست اجتماعی به لایه مسئولان منطقه‌ای و ارشد کشوررسیده است.

ایران رود، طرحی با قدمت ۵۰ ساله اما بدون هیچ گزارش مستدل و کارشناسی شده‌ای

فاطمه ظفرنژاد، کارشناس برجسته و باسابقه‌ صنعت آب کشور و پژوهشگر آب و توسعه پایدار در گفت و گو با خبرنگار فارس، با تاکید بر اینکه انتقال آب از دریاچه ای مثل خزر یا حتی از اقیانوس کاملاً اشتباه است، افزود: نمونه‌های بسیاری در دنیا این اشتباه را ثابت می‌کند.

وی با اشاره به اینکه  طرح انتقال آب خزر به کویر در دهه ۴۰ شمسی تحت عنوان «ایران رود» مطرح شد و پیشنهاد دهندگان آن می‌خواستند، از وسط ایران کانال کشی کرده و به این طریق دریای خزر و خلیج فارس را به هم متصل کنند، گفت: چون مشخص نبود چطور این طرح قرار است اجرایی شود، اجرای متوقف شد تا اینکه در دهه ۶۰ یک بار دیگر این مطرح شد و بازهم در میان پروژه‌های متعدد سدسازی این مسئله مسکوت ماند تا اینکه در دهه ۷۰ و یک بار دیگر این موضوع مطرح شده در آن زمان استاد مرحوم «پرویز کردوانی» جلوی آن ایستاد و با آن مخالفت کرد و آن را غیر علمی دانست.

این پژوهشگر آب و توسعه پایدار ابراز داشت: در دولت دوازدهم باز هم مسئله انتقال آب به سمنان را مطرح کرد، و در حالیکه هر طرحی پیش از اجرا باید مراحل ارزیابی و نیاز سنجی را بگذراند و گزارش هایی از نیاز سنجی آن را ارائه شود، اما هیچ‌گاه گزارش مستدل و ژرف اندیشانه‌ای از این طرح ارائه نشد.

با هزینه ۷۹ میلیارد دلاری باید طلا برآورد کرد نه آب!

ظفر نژاد با یادآور این نکته که اوایل دهه ۸۰ یکی از مشاوران طرح انتقال آب خزر برآورد کرده بود که این طرح، ۷۹ میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت،  گفت: البته گزارش در حد برآورد اولیه هزینه بود و  مسلما در زمان اجرا هزینه‌ها چندین برابر می‌شود و با یک برآورد سرانگشتی به این نتیجه می رسیم که با این هزینه‌ها به جای انتقال آب، باید از این مسیر سکه و طلا برداشت کنیم!

آب شیرین کن‌ها شوری آب خزر را دو برابر می‌کند

این پژوهشگر آب با اشاره به اینکه برای طرح انتقال آب خزر به سمنان علاوه بر تاسیسات معمول، چهار تلمبه‌خانه، ۶ واحد آب شیرین کن با ظرفیت ۲ متر در ثانیه در نظر گرفته شده است که دو محل خروج پساب دارد که با دبی ۷.۱ دهم متر مکعب در ثانیه،  آب  با  شوری ۲۵ میلی لیتری را به دریا منتقل خواهد کرد، گفت: با اجرای این طرح،  دست کم دو برابر امروز به شوری آب دریای خزر افزوده می‌شود و به این ترتیب تمام منطقه خزر از زیست تهی خواهد شد. علاوه بر این پساب آب شیرین‌کن‌ها در ده نقطه به فاصله ۱۴۰ کیلومتری دریای مازندران خالی می‌شود، دمای آب را هم نیم درجه افزایش می‌ دهند و  از طرفی چون آب باید از دریا مکش شود،  موجودات کف‌ زی‌ خرد و مثل ماهیان خاویاری خزر هم در این لوله های انتقال نابود خواهند شد.

وی در ادامه تصریح کرد: خط انتقال این طرح به طول ۱۵۰ کیلومتر برآورد شده است تا آبی که شیرین شده را تا خط سکوها و ارتفاع  ۲.۳۱۲ متر به بالای کوههای البرز بالا ببرد، برای تلمبه کردن آب برق تا این ارتفاع، انرژی بسیاری نیاز است و انرژی برقی که مصرف می شود، عددی نجومی خواهد بود.

این کارشناس در ادامه تصریح کرد: طبق برآوردهای اولیه، ۸ ایستگاه تلمبه‌خانه برای ذخیره آب انتقال داده شده  و تلمبه کردن به بالاتر نیاز است، یعنی باید این ۸۰۰ ایستگاه در دل «جنگل ابر» که به شدت در خطر انقراض قرار دارد، و  چند سالی است به دلیل ارزش بالای اکولوژیکی ثبت جهانی شده است. ایجاد شود و البته این ایستگاه‌ها دست کم به ۱۰۰ سد نیاز دارد و چون برای رسیدگی به جاده دسترسی نیاز دارد، در نتیجه سرو کله شهرک سازان و  ویلاسازان به پیدا می شود و در نتیجه «جنگل تراشی» آغاز خواهد شد و سودجویی غیرقابل کنترلی در اطراف این طرح پیدا رقم می خورد و متاسفانه علاوه بر از دست دادن  جنگل های بکر و بی نظیر ابر، با ایجاد گسست در محیط طبیعی، مسیر زیست جانوران منطقه هم تغییر می‌کند. 

هرچند این نوع بهره‌کشی از منابع طبیعی  با اصل ۴۸ قانون اساسی منافات دارد، چون معیشت مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. و طبق برآوردهای اولیه این طرح با جنگل تراشی‌ها‌ی کنار جاده که تا ۱۰ کیلومتر پیش بینی شده است، حدود هشت هزار و۲۰۰ هکتار زمین مورد تهاجم قرار می‌گیرد. به نظر می رسد، مسیر سبزی که این انتقال آب هزینه بر در دل مناطق بیابانی البرز مرکزی به وجود می آورد، بسیاری را وسوسه کرده است که در مدتی حتی کوتاه برای بهره برداری از منافع افزایش قیمت زمین ها و جنگل خواری ها به دنبال اجرای چنین طرح زیانباری باشند.

انتهای پیام/