از علت خشکی “کرخه” تا راهکارهای مدیریت این بحران
ایسنا/خوزستان یک استاد آب با بیان اینکه رودخانه کرخه یک رودخانه وحشی است که اکنون به شدت کم آب شده و در برخی از نقاط حتی رو به خشکی رفته است، گفت: اگر اکنون خشکی رودخانه کرخه را مشاهده می‌کنیم فقط یک هشدار است که نشان می‌دهد در ماه‌های آینده نیز شرایط دشوارتر خواهد بود و باید کار را مدیریت کرد.
دکتر مهدی قمشی در گفت و گو با ایسنا، در خصوص آخرین وضعیت رودخانه کرخه اظهار کرد: از گذشته رودخانه کرخه به عنوان یک رودخانه وحشی شناخته می‌شود به این معنا که تغییرات دبی سالانه رودخانه کرخه بسیار زیاد است. در برخی از سال‌ها دبی این رودخانه به شدت زیاد و در برخی از سال‌ها به شدت کاهش می‌یابد.
وی افزود: با بررسی وضعیت رودخانه کرخه در همین چند سال اخیر می‌توان متوجه وحشی بودن این رودخانه شد. در سال ۱۳۹۸ دبی رودخانه کرخه بسیار بالا و سیلابی بود اما اکنون به شدت کم آب شده و در برخی از نقاط حتی رو به خشکی رفته است.
عضو هیات علمی گروه آب دانشگاه شهید چمران اهواز در خصوص خشکی رودخانه کرخه در شرایط فعلی گفت: در چند سال اخیر علاوه بر بحث خشکسالی، کشاورزی در منطقه به خوبی مدیریت نشده است و این مسایل در کنار هم باعث شده تا کرخه در برخی از نقاط به ویژه در پایین دست رو به خشکی برود و بسیار کم آب شود.
امسال در حوضه کرخه سال بسیار سختی داریم
قمشی ادامه داد: در سال گذشته برای مصارف پایین دست کرخه از ذخایر استراتژیک استفاده شد و پس از آن نیز بارندگی خوبی رخ نداد تا این ذخایر استراتژیک جبران شود و اکنون که خشکسالی ادامه پیدا کرده با مشکلات جدی در حوضه آبی کرخه مواجه شده‌ایم.
وی با بیان اینکه امسال در حوضه کرخه سال بسیار سختی داریم، عنوان کرد: وزارت نیرو و سازمان آب و برق خوزستان حق دارند که برای حوضه آبی کرخه سختگیرانه برخورد کنند زیرا آب برای مصارف شرب و کشت‌های دائم در فصل تابستان به شدت کم است.
وضعیت ذخیره سد کرخه بسیار بحرانی است
این استاد آب گفت: اکنون در ابتدای فصل خشک قرار داریم و باید تا آذرماه آب رودخانه کرخه را برای نیازهای مختلف مدیریت کنیم و این مساله شرایط را بسیار دشوار می‌کند. اگر اکنون خشکی رودخانه کرخه را مشاهده می‌کنیم فقط یک هشدار است که نشان می‌دهد در ماه‌های آینده نیز شرایط دشوارتر خواهد بود و باید کار را مدیریت کرد.
قمشی در خصوص وضعیت سد کرخه عنوان کرد: وضعیت ذخیره سد کرخه در حال حاضر بسیار بحرانی است و نمی‌توان تراز سد را از چیزی که وجود دارد پایین‌تر آورد زیرا با کمتر شدن تراز سد، آسیب‌های جدی به بدنه سد کرخه وارد خواهد شد.
وی ادامه داد: حسن سد کرخه این است که با توجه به وحشی بودن رودخانه کرخه در شرایطی که دبی رودخانه بالا است حجم عظیمی از آب را در پشت سد نگه داریم و برای روزهایی که دبی رودخانه کم است از آن استفاده کنیم اما متاسفانه شرایط به خوبی مدیریت نشده است.
خشکی کرخه، هورالعظیم را با چالش جدی مواجه می‌کند
عضو هیات علمی گروه آب دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: خشک شدن رودخانه کرخه و کاهش ذخایر پشت این سد، تبعات زیست محیطی مهمی نیز به دنبال دارد که مهمترین آن بحث تالاب هورالعظیم است و با ادامه پیدا کردن شرایط خشکی کرخه، این تالاب قطعا با چالش‌های جدی‌تری مواجه خواهد شد.
قمشی عنوان کرد: مشکل تامین آب مورد نیاز احشام، کشت‌های دائمی و حتی تامین آب شرب مردم در مناطق پایین دست این رودخانه از دیگر چالش‌هایی است که با خشکی کرخه با آن مواجه خواهیم شد و باید برای این مشکلات تا زمانی که دیر نشده چاره‌ای اندیشیده شود.
از سد سیمره به سمت خوزستان آب رهاسازی شود
وی با ارائه پیشنهادی برای بهبود وضعیت سد و رودخانه کرخه افزود: با توجه به بررسی‌های انجام شده، وضعیت ذخیره سد سیمره که در بالادست سد کرخه قرار دارد وضعیت خوب و قطعا بهتر از سد کرخه است و می‌توان با رهاسازی آب از ذخایر استراتژیک این سد به بهبود وضعیت سد و رودخانه کرخه کمک کرد.
این استاد آب گفت: امسال باید این ریسک پذیرفته شود و از سد سیمره به سمت استان خوزستان آب رهاسازی شود تا وضعیت رودخانه کرخه از چیزی که اکنون است بهتر شود. این کار ریسک است زیرا پیش بینی‌ها برای سال آینده نیز مطلوب نیست اما باید امیدوار بود که در سال آبی آینده وضعیت بارش‌ها بهبود پیدا خواهد کرد و این ذخایر جبران خواهند شد.
برخی از مصارف کرخه را می‌توان به دز منتقل کرد
قمشی با بیان اینکه می‌توان برخی از مصارف کرخه را به دز منتقل کرد و از آن رودخانه تامین آب کرد، تصریح کرد: اجرای طرح آبرسانی غدیر و برداشت از رودخانه دز به جای کرخه یکی از مواردی است که می‌تواند به کاهش برداشت‌ها از کرخه کمک کند و همچنین موجب ارتقای کیفیت آب شرب مردم در نقاط هدف طرح شود.
وی افزود: اگر قرار است چنین طرحی اجرایی شود اکنون بهترین زمان اجرای آن است زیرا رودخانه کرخه در وضعیت بسیار نامناسب و بحرانی است و کاهش برداشت‌ها از این رودخانه می‌تواند به بهبود وضعیت آن کمک کند.
این استاد آب در پایان گفت: همچنین تامین آب برخی از کشت‌ها با هزینه‌ای جزیی می‌تواند از رودخانه دز انجام شود و این کار نیز می‌تواند به بهتر شدن شرایط رودخانه کرخه کمک کند.
انتهای پیام
