نیم نگاهی به نخستین روز مذاکرات رفع تحریم‌ها در دوحه
به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، بعد از وقفه سه ماه و نیمه از دور هشتم مذاکرات در وین و پس از توافق اخیر صورت گرفته در تهران در پی سفر «جوزپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای از سرگیری مذاکرات رفع تحریم‌ها، این مذاکرات روز گذشته (سه‌شنبه) هفتم تیر ماه در پایتخت قطر به صورت غیرمستقیم بین ایران و آمریکا و با واسطه «انریکه مورا» هماهنگ کننده گفت‌وگوها از سرگرفته شد.گفت‌وگوهایی که بنا بر اعلام طرف ایرانی، ادامه مباحث باقیمانده از مذاکرات وین است.
در همین راستا «علی باقری» معاون سیاسی وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در رأس هیأتی ظهر سه‌شنبه وارد دوحه شد و عصر هم با «انریکه مورا» به صورت دوجانبه به گفت‌وگو نشست.
پیش از او هم «رابرت مالی» وارد دوحه شده بود. نماینده ویژه آمریکا در امور ایران دوشنبه شب وارد دوحه شد و روز سه‌شنبه نیز با «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» وزیر خارجه قطر در این باره دیدار و گفت‌وگو کرد. علی باقری هم دیروز با «احمد الحمادی» قائم مقام وزیر خارجه قطر و «محمد الخلیفی» معاون منطقه‌ای این وزارتخانه دیدار و گفت‌وگو کرد
* مذاکرات تنها درباره بخش‌های اختلافی باقیمانده از وین
«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی سابق وزارت امور خارجه روز دوشنبه ششم تیر ماه در آخرین نشست هفتگی با خبرنگاران درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها اعلام کرد: ما با این تعهد می‌رویم که در کوتاه ترین زمان ممکن این چند موضوع باقیمانده را به سرانجام برسانیم و امیدواریم پیام‌هایی که بورل آورد در عمل نیز مشاهده شود. آنچه در مذاکرات انجام می‌دهیم اولا درباره ابعاد هسته‌ای نیست، چون ابعاد هسته‌ای یک بار جمع بندی شده و تنها درباره بخش‌های اختلافی است که در خصوص رفع تحریم‌ها باقی مانده است. آنچه انجام می‌شود فقط در مورد چند موضوع باقیمانده در حوزه رفع تحریم‌هاست ولذا هیچ چیزی به توافقات انجام شده در وین افزوده نخواهد شد و چیزی هم کاسته نخواهد شد. آنچه بین ما و طرف مقابل انجام می‌شود موضوعات محتوایی است. این گفت‌وگوها در ادامه فرمتی است که در وین بود یعنی به صورت غیرمستقیم انجام خواهد شد و صرفا در خصوص موضوعات اختلافی است که در آخرین جلسه وین باقیمانده خواهد بود. امیدواریم نتایج را مثبت ببینیم. توپ در زمین واشنگتن است، با پاسخ اگر بیاید مطمئن باشید که به سرعت می‌شود این کار را انجام داد.
وزارت خارجه قطر پیش از انجام این مذاکرات از آن استقبال و در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور امیدوار است این گفت‌وگوها به نتایج مثبتی منتهی و موجب توسعه امنیت و ثبات در منطقه شود. (اینجا بخوانید)
وزارت خارجه قطر همچنین تأکید کرد: «آمادگی کامل داریم تا فضای مناسب برای همه طرف‌ها در راستای موفقیت‌آمیز بودن گفتوگوهای بین ایران و ایالات متحده آمریکا فراهم می‌آورد.»
از سوی دیگر رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه هم در دیدار امیرعبداللهیان در آنکارا نسبت به نتیجه بخش بودن مذاکرات رفع تحریم‌ها ابراز امیدواری کرد و گفت که در فرصت مناسب به ایران سفر خواهد کرد. (بیشتر بخوانید)
«جوزپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم شامگاه سه شنبه در توئیتر نوشت: «پس از رایزنی‌هایم در تهران، تیم من از امروز در دوحه برای هماهنگی و تسهیل تبادلات غیر مستقیم بین مذاکره کنندگان آمریکا و ایران حضور دارند. هدف از مذاکرات، پیشبرد کار برای بازگشت به حالت کاملا عملیاتی و اجرایی برجام است».
از سوی دیگر «پیتر استانو» سخنگوی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست‌های امنیتی روز سه‌شنبه ابراز امیدواری کرد که مذاکرات دوحه با گفتوگوهای وین ادامه پیدا کند. او در یک نشست خبری در بروکسل گفت: «چیزی که اکنون در قطر جریان دارد گفتوگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا با وساطت اتحادیه اروپا است. این چیزی است که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جریان سفرش به تهران در شنبه گذشته اعلام کرد. مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که توانسته قفل مذاکرات را بازگشایی کند و ما می‌توانیم رو به جلو حرکت کنیم.»
استانو افزود: «ما امیدواریم که مذاکرات به سرعت هر چه تمام‌تر پیش برود، اما باید آن را چنانکه در دیپلماسی مرسوم است گام به گام پیش ببریم. بنابراین باید منتظر باشیم ببینیم نتیجه گفتوگوهای غیرمستقیم در دوحه چه خواهد بود و امیدواریم که طرف‌ها بتوانند به سرعت برای ادامه مذاکرات در وین گرد هم جمع شوند.» (اینجا بخوانید)
از سوی دیگر سخنگوی وزارت امور خارجه قطر هم در مصاحبه با شبکه خبری الجزیره گفت: «ما طرفدار هیچ کدام از طرف‌ها در این مذاکرات نیستیم و ایجاد اعتماد بین دو طرف، چالش بزرگی به شمار می‌آید. چیزی که در حال حاضر روی می‌دهد حاصل تلاش‌های انجام شده اروپایی‌هاست. قطر تلاش‌های دیپلماتیک زیادی برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها و مبادله کردن پیام‌ها بین دو طرف ایفا کرده است».
این مقام قطری تاکید کرد: «تلاش داریم که نقش مثبتی را ایفا کرده و در آمادگی کامل برای ادامه تلاش‌های دیپلماتیک هستیم».
گفتنی است براساس اعلام امیرعبداللهیان علاوه بر قطر، عمانی‌ها نیز تمایل خود را برای میزبانی این دور از مذاکرات اعلام کرده بودند و در نهایت قطر عهده‌دار میزبانی این مذاکرات شد.
* قرار ما بر این است مذاکرات سه جانبه غیرمستقیم را داشته باشیم
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز که برای شرکت در نشست وزرای خارجه کشورهای ساحلی دریای خزر در ترکمنستان به سر می‌برد، سه‌شنبه شب در جمع دیپلمات‌ها و کارکنان سفارت ایران در عشق آباد درباره این دور از مذاکرات اظهار داشت: امروز آقای باقری در دوحه است و آقای مورا مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده و همچنین آقای رابرت مالی نماینده مذاکره کننده از سوی آمریکا در دوحه هستند. قرار ما بر این است مذاکرات سه جانبه غیرمستقیم را داشته باشیم. برای رسیدن به توافق خوب، پایدار و قوی آمادگی داریم و جدی هستیم. ما جدی هستیم و از خطوط قرمز خود به هیچ وجه عبور نخواهیم کرد. خطوط قرمزی که در مذاکرات ترسیم شده در سطح سیاستگذاری و تصمیم گیری در کشور، مبتنی بر تامین حداکثری منافع ملی کشور است و این موضوعی است که نسل‌های بعدی نیز درباره آن قضاوت خواهند کرد.
امیرعبداللهیان یادآور شد: معتقدم اگر طرف آمریکایی نیت جدی داشته باشد و واقع بینانه برخورد کند، توافق در این مرحله و در این دور از مذاکرات در دسترس است.
* حمایت چینی‌ها
برگزاری این مذاکرات واکنش چینی‌ها را به همراه داشت و «محمد کشاورززاده» سفیر ایران در پکن در این باره در توئیتی نوشت: در مذاکراتی که با مقامات چین داشتم حضور ایران در مذاکرات دوحه را حاکی از حسن نیت کشورمان برای رسیدن به یک توافق پایدار اعلام و از حق مشروع ایران برای انتفاع از امتیازات اقتصادی برجام دفاع کردند.
پیش از این مذاکرات و در روز دوشنبه هم «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا گفت: «معتقدیم که بازگشت دوجانبه به برجام به نفع آمریکا و شرکای ما بوده و توافق بر روی میز برای ایران فراهم بود و این به تهران بستگی دارد که بخواهد این توافق را داشته باشد».
گفتنی است براساس آنچه قبلا گفته شده بود احتمالا این مذاکرات امروز به پایان خواهد رسید. شب گذشته نیز فقط علی باقری و انریکه مورا با یکدیگر گفت‌وگو کردند.
به گزارش فارس، حسین امیرعبداللهیان که روز شنبه چهارم تیر ماه در تهران میزبان بورل بود در نشست خبری مشترک با بورل خبر داد که مذاکرات رفع تحریم‌ها بزودی از سر گرفته خواهد شد و افزود: به آقای بورل تأکید کردیم اولا آمادگی داریم در روزهای آینده مذاکرات را از سر بگیریم و ثانیا آنچه برای ایران مهم است، نفع کامل اقتصادی ایران از توافقی است که در سال ۲۰۱۵ حاصل شده و هر موضوعی که بتواند نفع کامل اقتصادی ما را تحت تاثیر قرار دهد، از نظر دولت آقای دکتر رئیسی و جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نخواهد بود. ما سعی می‌کنیم مشکلات و نقاط افتراقی که وجود دارد را در مسیر گفت‌وگوهایی که بزودی از سر گرفته خواهد شد، برطرف کنیم. امیدواریم به صورت مشخص طرف آمریکایی این بار واقع بینانه و منصفانه در مسیر مذاکرات و رسیدن به نقطه پایانی توافق، اقدامات مسؤولانه و متعهدانه‌ای را انجام دهد.
جوزپ بورل هم در نشست خبری با امیرعبداللهیان گفت: ما باید برجام را دوباره روی ریل قرار بدهیم. سفر من یک هدف اصلی دارد، این‌که این بن بست را بشکنم. تنش‌ها را در خصوص مذاکرات برجام کم کنم. خیلی خوشحالم که قرار است مذاکرات را درباره برجام در روزهای آتی از سر بگیریم. روزهای آتی یعنی این‌که واقعا روزهای آتی و این بن بست را بشکنیم.
به گزارش فارس، مذاکرات رفع تحریم‌ها که از فروردین ۱۴۰۰ و در دولت دوازدهم آغاز شد بعد از ۶ دور مذاکره و در پی سنگ اندازی‌های آمریکایی‌ها متوقف شد و با آمدن دولت سیزدهم دوباره از سر گرفته شد. در این خصوص دو دور مذاکره (هفتم و هشتم) در وین برگزار و در نهایت این مذاکرات ۲۰ اسفند ماه سال گذشته دچار وقفه شد. البته در این مدت سه ماه و نیم تبادل پیام‌ها بین ایران و آمریکا به واسطه «انریکه مورا» هماهنگ کننده گفت‌وگوها ادامه داشت. جوزپ بورل مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آنگونه که امیرعبداللهیان نیز به آن اشاره کرده بود برخی از وزرای خارجه اروپایی و منطقه هم اقدام به رد و بدل این پیام‌ها بین ایران و آمریکا کردند.
انتهای پیام/
